Er zijn de laatste tijd in mijn omgeving net iets te veel mensen doodgegaan. Ik weet niet zo goed wat ik daarmee moet en heb daarom de 'Petition Against Death' getekend. Voor de tweede keer, zo bleek. Ik was het vergeten, maar de website herinnerde mijn contactgegevens. Achttien december 2015 tekende ik deze petitie voor het eerst, een maand nadat mijn oma was overleden. Ik heb kennelijk altijd moeite gehad met accepteren.
De 'Petition Against Death' is een kunstproject van de Franse performance-kunstenaar ORLAN. ORLAN is vooral bekend van haar 'surgery-performances' in de jaren negentig. In deze performances was een operatietafel, te midden van rode gordijnen en barokke kunst, haar podium. Er werd gefilmd, en soms zelfs live uitgezonden, hoe ORLAN plastische chirurgie onderging. Ze nam onder andere de kin van de Venus van Botticelli en haar jukbeenderen werden als een soort duivelshoorntjes in haar voorhoofd geïmplanteerd. Niet om mooier te worden, maar om over zichzelf te kunnen beschikken. 'My goal is to sculpt my own body to reinvent the self', zegt ze.
ORLAN heeft deze performances tegenwoordig verruild voor een nog radicalere uiting van verlangen naar zelfbeschikking, die ze ‘genetische DIY-kunst’ noemt. Ondanks dat ik een grote fascinatie en liefde koester voor dit soort performance-geweld word ik het meest geraakt door haar 'Petition Against Death'. Het is een slechts een pagina op haar website. Tien simpele zinnetjes, met als hart: 'I don’t agree! I don’t want to die! I don’t want my friends to die!'
Ook hier klinkt weer dat grote verlangen om alles te controleren. Er valt alleen weinig te DIY-en of te opereren. Wat kan je anders doen tegen de dood dan er een beetje tegen schreeuwen? Het ondertekenen van de petitie geeft me drie seconde lang de hoop dat ik nooit meer iemand hoef te verliezen. Dat zou ik zo belachelijk heerlijk vinden. Mijn eigen eeuwige leven neem ik er dan zelfs bij, ook al zie ik dat niet echt zitten.
Als deze roes is uitgewerkt, zie ik mijn handtekening tegen de dood als een handtekening voor het leven. Door het sterven om me heen voel ik de sterke behoefte om op z’n minst, en voor zover het kan, over mijn eigen leven te beschikken. Ik hoef niet het voorhoofd van de Mona Lisa en ook niet de ogen van Diana, maar wel de tijd en ruimte om mezelf te blijven herontdekken en vooral steeds weer nieuwe dingen in de mensen om me heen te vinden.
Ik heb de 'Petition Against Death' ditmaal noodgedwongen met mijn oude meisjes-mailadres ondertekend. Missmuiss is tegen de dood. Ergens klopt dat ook wel, ik voel me weer vijftien. Vol onbegrip, als een puber in het grijze gebied tussen verdrietig en boos, maar ook vastberaden en plannen beramend om daar weer uit te komen. Ik raad je aan om het zelfde te doen, lieve lezer. Trek je oude gênante mailadres van stal en onderteken de petitie. Maak jezelf en je geliefden voor drie seconde onoverwinnelijk, daarna word je wel weer redelijk.
Beeld: Sofia Baytocheva