De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Toch mag er wel eens wat langer worden stilgestaan voordat men voor strenger straffen pleit, aldus Michiel Bron.
Op 2 maart 1757 wordt Damiens veroordeeld tot ‘openbare schuldbelijdenis’ voor de Notre-Dame van Parijs. ‘Daarheen zal hij worden vervoerd, gereden op een kar, slechts gekleed in een hemd, met een brandende, twee pond zware toorts in zijn hand.’ Daarna, ‘op genoemde kar, en op een schavot dat op de Place de Grève is opgericht, zal met tangen het vlees van zijn borst, zijn armen, dijen en kuiten worden gerukt, zijn rechterhand, met daarin het mes waarmee hij de vadermoord heeft begaan, zal met brandende zwavel worden verschroeid; de plekken die met de tangen zijn bewerkt, zullen met gesmolten lood, kokende olie, gloeiende spiegelhars en een mengsel van gesmolten zwavel en was worden overgoten; zijn lichaam zal vervolgens door vier paarden uiteen getrokken en in stukken gereten worden, zijn romp en leden door vuur verteerd en zijn as in de wind verstrooid.’
Reactionair Nederland roept al tijden dat keihard straffen noodzakelijk is, dat boeven lik op stuk moeten krijgen en dat alleen repressie zal helpen. Dit is gebaseerd op een onderbuikgevoel. Een onderbuikgevoel dat men naar believen uit op sociale media of bijvoorbeeld onder het bericht in Metro over hoe de cel van Anders Breivik eruitziet: ‘gewoon de doodstraf geven ophangen,’ ‘zet hem naast joran in een peruaanse cel, kunnen ze samen wegrotten’ en ‘Waar haalt hij het lef vandaan om meer rechten te gaan eisen. Als het aan mij kan zat hij in een container diep onder de grond met een luchtpijp naar boven en een kleine lift om zijn maaltijd te bezorgen’
Deze reacties zijn gebaseerd op een gevoel van wraak en de wil om Breivik te laten lijden voor zijn verschrikkelijke daden. Hoewel je kunt denken dat dit ‘oog om oog, tand om tand’-principe tot minder criminaliteit zal leiden (als afschrikwekkend voorbeeld), geloof ik dat bij de meeste reageerders de wraakzucht overheerst.
Zo werkt onze rechtstaat echter niet. De rechtstaat is gebaseerd op het ideaal de menselijkheid van iedereen ten alle tijden te respecteren, conform de universele rechten van de mens. Geen samenleving in de geest van Rawls, waar mensen met andere ideeën dan de algemene conventie uit de samenleving verwijderd worden, maar juist een samenleving waarin minderheden worden beschermd.
Voor wie echt graag terug wil naar de goede oude tijd waarin men nog het vlees van de borst werd gerukt en met brandende zwavel werd verschroeid, is de sharia misschien niet zo’n gek idee. De sharia is immers een complex rechtsysteem gebaseerd op andere idealen - en met hardere straffen. Het blijft dan opvallend dat de socialemediahelden, die te pas en te onpas oproepen om sterker te straffen, tevens doen aan vocale shariabangmakerij. Misschien voor hen eens tijd om hun idealen te heroverwegen.
Foto via Wikimedia