Foto: Elon Heymans Elon is op het Israëlische platteland en leert meer over de harde politieke realiteit." /> Foto: Elon Heymans Elon is op het Israëlische platteland en leert meer over de harde politieke realiteit." />
Asset 14

Beste Melle IX

Dit is de reactie op Melle's eerdere brief.

Foto: Elon Heymans

Jeruzalem, 3 april 2010

Beste Melle,

Na meer dan een week uit de stad ben ik vanavond terug in Jeruzalem. Ik liep van de bushalte, in het epicentrum van het lokale uitgaansleven, naar mijn huis, een wandeling van nog geen vijf minuten. Het viel me op hoeveel mensen er op straat waren, maar die zijn er eigenlijk elke avond wel. Zeker nu het vakantie is. Op weg naar huis loop ik altijd over het Russische veld. Dit ooit ommuurde complex werd in de negentiende eeuw gebouwd om de grote stroom aan Russische pelgrims te faciliteren, maar de pelgrims zijn verdwenen en sinds de periode van het Britse mandaat worden de gebouwen stuk voor stuk gebruikt door overheidsinstellingen. Alleen de Russische kerk, centraal op de heuvel gebouwd, heeft haar functie behouden. Normaal is het altijd leeg en verlaten, eigenaardig voor zo’n open plek, midden in het centrum, maar vanavond zwermen er mensen rond de kerk. Eerst begrijp ik niet waarom. Tot ik een klein kraampje zie dat geverfde eieren verkoopt. Pasen. Ik was het bijna vergeten. Morgen is het eerste Paasdag.

Mijn vader vertelde me afgelopen week aan de telefoon dat de helft van de Nederlanders niet weet waar Pasen voor staat. Terwijl men zich in Nederland voorbereidt op het Paasontbijt, zonder te weten waarom, viert men in Israël Pesach. En net als Pasen in Nederland, is Pesach misschien meer een nationale vakantie dan een religieuze. Ik ben vanavond terug in Jeruzalem om nog een paar dagen Pesach hier door te brengen, maar heb de vakantie grotendeels doorgebracht met familie en vrienden. Ik heb gegeten, op de bank gezeten, een berg beklommen en nog meer gegeten.

De eerste helft van de week was ik bij een oom en tante in het noorden van het land. Zij hebben koeien, olijfbomen en volgend jaar ook citrusbomen. We waren samen bij de koeien langs. Een van de kalfjes was ziek; z’n oortjes hingen naar achteren en hij had niet gedronken. Het dier werd hardhandig vastgepakt en kreeg een spuitje. Een half uur later was de emmer met water leeg. Terwijl we langs de olijfvelden reden vertelde mijn oom waarom hij zo van olijven hield. Bij olijven is er geen toeval: je krijgt wat je erin stopt. Als je je olijfgaard goed verzorgd, heb je een goede oogst en olijfolie van hoge kwaliteit. Als je er geen aandacht aan besteed en onkruid laat woekeren, werkt dat door in het resultaat. Je kunt je nergens achter verschuilen. Het is de hand van de boer die op het land af te lezen is.

Die premisse van het boerenleven heeft me altijd gegrepen. Vanaf dat we op de basisschool oesterzwammen uit een zak zaagsel lieten groeien, of tuinkers op een bedje, ben ik, misschien onbewust, altijd gefascineerd geweest door dit meest elementaire idee. Het idee dat we iets kunnen laten groeien, dat we iets uit de aarde kunnen laten ontspruiten. En dat dat iets dan ontegenzeggelijke waarde en nut heeft.

Melle, kijk nou naar ons, wat kunnen wij nou? We doen ons zeker zeer geleerd voor, maar je weet dat ik me afvraag hoeveel we werkelijk toe te voegen hebben? Vaak denk ik dan aan die passage uit Houellebecq’s Elementaire Deeltjes, als Bruno stelt dat hij van niets waar hij in het dagelijks leven gebruik van maakt, weet hoe je het zou moeten maken. Hij kan enkel twijfelachtige interpretaties voortbrengen over weinig relevante onderwerpen en als de wereld ten onder dreigt te gaan, zouden we aan hem zeker niets hebben.

Interessant in dit licht is de vroegere slagzin in de Nederlandse campagne voor maatschappelijke betrokkenheid: ‘Een betere wereld begint bij jezelf’. Het is een rake zin. Een zin die oproept tot reflectie. Maar het is niet een zin die oproept tot actie. Tot het doen, het actief toevoegen, hoe elementair dan ook.

De Israëlische samenleving kampt met grote problemen, zoals oorlog, armoede en discriminatie. Problemen die zich zonder actieve betrokkenheid vanuit de samenleving niet vanzelf zullen oplossen. Een populair credo zie je op sommige plekken op de muur gespoten: het hoofd van Herzl, de geestelijk vader van het zionisme, met daaronder de tekst ‘lo rotsiem... lo tsarich’: wil je niet, dan hoef je niet. Het is kenmerkend voor de harde realiteit hier, het leven op het scherpst van de snede. Graag of niet.

Foto: Elon Heymans

Op de boerderij van mijn oom was ’s ochtends een kalfje geboren. Zijn vacht was nog vochtig en glansde in kleine krulletjes. Met een aandoenlijke vertwijfeling wist het zich staande te houden toen het voor het eerst op z’n poten getrokken werd. De eerste melk die een pasgeboren kalf moet drinken, bevat noodzakelijke antistoffen: melk van een koe die net gebaard heeft. Deze melk wordt dan in een fles aan het kalf gegeven. We hielden het beest vast bij zijn nek, stopten de fles in zijn mond en meteen begon het te drinken. Maar na een tijdje stopte het. Hierop pakte mijn oom de fles, mompelde ‘wil je niet, dan hoef je niet’ en stond op. Er is genoeg ander werk te doen.

Groet,

elon

Mail

Elon Heymans

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen