Asset 14

Verliezer

Je kan veel van mij zeggen, dat ik een fantast ben bijvoorbeeld, of een neuroot, maar niet dat ik slecht tegen mijn verlies kan. Dat komt op zich wel mooi uit, want ik heb welgeteld één keer in mijn leven iets gewonnen. En eigenlijk telt dat niet eens, want mijn oma was van mening dat we een grotere kans op het legokasteel zouden maken als zij zich over de kleurplaat boog. "Zo leert die jongen toch nooit wat", zei mijn moeder tegen de hare, maar diep van binnen begreep ze ook wel dat de enige les waar ik wat in mijn leven aan kon hebben eruit bestond dat ik gratis hulp nooit af moest slaan.

Het probleem van verliezen heb ik nooit ingezien. Niet dat winnen mij niet leuk lijkt, net zoals het me ook best leuk lijkt om een dolfijn te zijn, maar beide zaken staan nu eenmaal zo ver van mij af dat ik ze als niets meer dan dwaze dagdromen ervaar. Dankzij mijn verloofde ben ik de afgelopen jaren wel iets fanatieker geworden in gezelschapspelletjes. Waar er vroeger geen bal aan was om met mij een potje te Risken of Triktrakken, aangezien ik haar de overwinning toch altijd wel gunde, gun ik haar nu ook af en toe de mogelijkheid op verlies, om onze relatie spannend te houden. Het gaat in tegen mijn natuur, maar uit liefde doe ik alles.

Mijn gelatenheid heeft mensen vaak in verwarring gebracht. "Ben je niet verdrietig dat je alweer je A-diploma niet hebt gehaald?" vroeg de zwemleraar bezorgd, terwijl ik bijkwam van mijn tot nog toe laatste poging. "Ach, ik bakte er toch ook niets van", zei ik bibberend, "als ik nu wel dat papiertje had gekregen had ik mij daar hoogst ongemakkelijk onder gevoeld, dus eigenlijk ben ik wel blij met de situatie zoals-ie is." Daarna gingen mijn moeder en ik patat eten. "Als je een keer in het water valt, moet je gewoon heel hard roepen", zei ze streng. Ik beloofde haar dat te zullen doen en heb mij altijd aan mijn woord gehouden.

Illustratie: Gino Bud Hoiting

Op mijn tiende kwam ik zowaar heel ver met de Nationale Voorleeswedstrijd. De voorrondes van mijn school, de gemeente en de regio had ik stuk voor stuk met glans gewonnen. Waar dit nog bescheiden evenementen in afgelegen bibliotheekzaaltjes betrof, daar vond de provinciale ronde plaats in een heus theater. Er was een clownsact ingehuurd om het publiek op te warmen. De halve finalisten – negen meisjes met vlechtjes en ik – moesten om de beurt plaatsnemen op een soortement troon, die door de clowns langs het publiek en over het podium werd gedragen op de maat van de smurfenhouse die door de boxen schalde. Van hoge kwaliteit zal die troon niet geweest zijn, want ik zakte er halverwege het rondje doorheen. "Dat vadsige kutjoch", fluisterde de ene clown, zijn reusachtige schoen onder het gewicht van zijn collega bevrijdend. En toen moest ik gaan voorlezen. Carry Slee was de juryvoorzitter. "Jij wordt vast veel gepest?" lispelde zij hoopvol, nadat ik mij met helse pijnen in rug en kont door mijn favoriete passage van Die Leiden des jungen Werthers had heen gewerkt. Het verlies voelde voor mij haast als een opluchting.

Je kan al met al stellen dat ik van nature een gelukkige verliezer ben. De gevoelens waar ik dezer dagen mee rondloop, komen mij dan ook uiterst vreemd voor. Voor het eerst van mijn leven baal ik namelijk van een verlies. Voor het eerst ervaar ik een verlies als onrechtvaardig en belachelijk. Elke nacht lig ik wakker met de vraag hoe dit toch kon gebeuren. In tegenstelling tot binnen de lijntjes kleuren, de schoolslag uitvoeren en clowns hun werk laten doen, vind ik namelijk dat ik in schrijven best goed ben. Het is wellicht mijn enige talent. Daarom deed ik mee aan de A.L. Snijdersprijs, die zoals de naam doet vermoeden jaarlijks wordt uitgereikt aan de schrijver van het beste Zeer Kort Verhaal. In de reglementen stond dat je er twee, van maximaal tweehonderdtwintig woorden, mocht insturen. Ik was zeer tevreden met mijn verhaaltjes. Niet dat ik meteen de eerste prijs verwachtte, of zelfs maar de tweede of derde, of de publieksprijs voor mijn part, maar ik was ervan overtuigd op z’n minst een serieuze kanshebber te zijn. Het enige waar ik mij zorgen over maakte was dat mijn tweede verhaal mogelijk twee woorden teveel telde. Ik stuurde een mail naar de organisatie met de vraag of het maximum aantal woorden inclusief of exclusief de titel moest worden opgevat. In het laatste geval zat ik namelijk precies goed. Een antwoord heb ik nooit gekregen en ik zal dus nooit weten of het daaraan heeft gelegen.

Hoe dan ook kreeg ik na weken vol koortsige spanning eindelijk bericht. In de mail stond dat mijn verhalen niet waren geselecteerd bij de ‘ruim vijftig’ kanshebbers op een prijs. Het irriteerde mij dat het er niet precies vijftig waren geweest, dan had ik wellicht nog kunnen leven met dit verlies. Dan had ik tegen mezelf gezegd dat mijn verhalen domweg nét niet goed genoeg waren om tot het streng afgebakende topklassement toe te treden, maar desalniettemin tyfusgoed. Nu was het echter duidelijk dat de organisatie gestopt was met selecteren op een punt dat alleen het meest beschamende prutswerk achter zou blijven. Ik las de vierenvijftig genomineerde verhalen online en vond de meeste erg aardig, maar geen enkele mijlenver verheven boven mijn twee probeersels.

Hieronder kunt u mijn beide verhaaltjes lezen, om zelf te bepalen hoe terecht het is dat ik zo dik verloren heb. Voor alle duidelijkheid: ik kan dus heel goed tegen mijn verlies, het is onrechtvaardigheid waar ik slecht tegen kan.

*
Geen room

 Jules staat op zijn stoel. Het koord om zijn nek voelt vanzelfsprekender dan de stropdassen die hij de afgelopen dertig jaar droeg, alsof hij voor het eerst echt naar zijn werk gaat. De enige cd die hij heeft bewaard zit in de speler. Wanneer over vier minuten en zesentwintig seconden de violen aanzwellen zal hij de stoel wegtrappen en is het verhaal voorbij.

 Dan gaat de deurbel. Jules weet dat het geluid uit een ander land komt, dat hij het niet hoeft te horen. Maar de zoemer blijft ingedrukt worden, eerst een paar keer kort en dan een paar keer heel lang. Voorzichtig bevrijdt Jules zichzelf.

 Voor de deur staan twee meisjes in gele regenjassen. "Hallo meneer", zeggen ze in koor, "wilt u misschien kinderpostzegels kopen?" Jules hoort iets over een school in Ethiopië. Wat Ethiopië betekent weet hij niet meer, het klinkt als de naam van een orgaan.

 De velletjes met postzegels gaan in de la onder het bureau. Jules wil terug naar zolder lopen, maar gaat op de bank zitten en zet de tv aan. Een man met hagelwitte tanden kijkt zijn kamer in. "Iedereen denkt dat er room in moet, maar dat is fout. Fout!" roept hij. Jules vraagt zich af hoe laat de winkels dicht zullen gaan.

*
De sprong

Er is, voor zover ik weet, niemand die zoveel voor anderen doet als mijn vader. Van tuinhekjes tot belastingaangiftes, hij staat altijd klaar om buren en familieleden te helpen. Des te opmerkelijker mag de sprong genoemd worden die nu vijftien jaar op mijn netvlies brandt.

Het was dertig april en de Koningin zou een bezoek brengen aan Marken. Wij gingen ook. Niet omdat wij nou zo koningsgezind waren, we kwamen voor mijn vaders secretaresse. Zij was een inwoonsters van het schiereiland en zou in klederdracht de festiviteiten leiden.

Zoals gewoonlijk deed mijn moeder lang over haar haar en werd mijn vader ongeduldig. Zo gauw ze de auto was ingestapt trapte hij met volle kracht op het pedaal. Aangezien ik snel last had van wagenziekte en daarom altijd zwijgzaam achterin zat, kwamen mijn ouders er pas bij de haven van Volendam achter dat ze zonder mij vertrokken waren. Enigszins beduusd door het uit mijn hand wegschietende portier was ik huiswaarts gekeerd. Laurel & Hardy waren op tv.

Toen de auto voor een tweede keer bij de haven aankwam, verliet de boot net de kade. Mijn vader nam een aanloop en sprong. De sprong was sierlijk en egoïstisch. Het kwam hem te staan op een gezamenlijke reprimande van de stuurman en mijn moeder. Die dag werd mijn vader een mens voor mij.

Mail

Kasper van Royen is Hard//hoofd-redactielid, is naast vader ook filosoof, ex-docent, ex-dichter, ex-echtgenoot, popfetisjist en postbode.

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen