Asset 14

Sehgal en de ongemakkelijke omstander

Ko van 't Hek bekijkt elke maand een kunstwerk. Deze keer ging hij naar het Stedelijk Museum voor een werk van de radicale kunstenaar Tino Sehgal. Hij voelde zich oncomfortabel.

Het is woensdagmiddag en ik sta moederziel alleen in een zaal van het Stedelijk. Dat wil zeggen, ik ben niet helemaal alleen: er ligt een meisje op de grond en de suppoost kijkt de andere kant op. In de zaal naast mij verdringen toeristen en bejaarden zich voor de Van Goghs, maar ik ben alleen. Alleen met dit kunstwerk van Tino Sehgal: een ‘situatie’, een ontmoeting tussen mij en een fascinerend en ongemakkelijk kunstwerk.

De Duits/Engelse kunstenaar is in 2015 elke maand met een ander werk te zien in het Stedelijk Museum. Januari is de maand van Instead of allowing some thing to rise up to your face dancing bruce and dan and other things. Een vrij lange titel voor een meisje op de grond in een verder lege zaal.

Wat ik zie, en alleen ik, is dat meisje dat over de vloer rolt en kronkelt. Een soort slecht gaan op ghb, maar dan in een superslow motion en met een perfecte beheersing. Ik zoek een plekje tegen de muur waar ik met één schouderblad tegenaan ga staan. Ik sta op alleen mijn linkerbeen, mijn rechterbeen is zo gebogen dat alleen het puntje van mijn schoen de grond raakt. Schuin achter mij zit een suppoost. Hij kijkt de andere, drukke zaal in.

Deze week, tijdens een Auschwitz-herdenking muntte een overlever een elfde gebod. Hij citeerde een Joodse holocaustprofessor. Wees nooit een omstander, zei hij. Ik denk aan hem; ik ben een omstander. Ik word gedwongen te kijken naar een meisje dat over de grond rolt. Maar als ik langer kijk, wordt het gekronkel een dans. De bewegingen veranderen niet, maar door de opeenvolging ontstaat een geheel. Een sequentie van wentelingen. De controle werkt hypnotiserend.

Ik weet niet hoe lang ik al sta te kijken, als ik voel dat er meer mensen in de zaal staan. Ze weten zich, net als ik, geen houding te geven. Hoe kijk je naar een meisje dat over de grond rolt? En hoe lang? De mensen die samen zijn kijken naar elkaar. De mensen die alleen zijn, zoeken toevlucht in een camera of iPhone. En hoe loop je er langs naar de volgende zaal?

Het meisje is echt, maar voelt niet echt. Ze maakt geen contact, ze bestaat los van mij. Het maakt niet uit of ik er ben en dat is misschien wel het meest bevreemdend. Instead of… is mooi, maar tegelijkertijd kun je het niet aanzien. Ik was denk ik zelden zo tevreden in mijn eigen ongemak als op dit moment. Het durven blijven kijken naar Instead of… voelde als een soort overwinning. Dan komt het ingewikkeldste: weer doorlopen. Adem inhouden en langs de muur naar buiten, naar de volgende zaal. Waar ik mijn longen leegstoot, ik ben geen omstander meer.

In februari zijn Tino Sehgal’s werken This is good (2001) en This is new (2003) te zien in het Stedelijk Museum.

Ko van ’t Hek (1985) weet niet zo veel van kunst, maar is er wel verslaafd aan. Samen met Yuki Kho geeft hij elke maand vijf kunsttips in je inbox: Kunst Kijken met Ko & Kho. Hij studeerde filosofie en is mede-oprichter van tekstbureau Hotel Content. Daarnaast is hij een leuke jongen ook om te zien.@KOKOKO3000

Mail

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen