Goed. Radiohead, daarover hoef ik hier niets uit te leggen, toch? Ik bedoel: als ik er voor het gemak van uit ga dat hard//hoofd in de eerste plaats voor en door twintigers gemaakt wordt, dan zijn we allemaal muzikaal groot geworden met die band. Je hoeft het niet perse mooi te vinden, het hoeft je niets te doen, het hoeft je smaak niet te zijn – maar als je er geen bewondering voor kunt hebben, is het snel gedaan met onze vriendschap.
Dus aan de band zelf hoef ik hier geen TIP te verspillen. In plaats daarvan duiken we wat dieper, nu vorige week hun nieuwste album The king of Limbs plotsklaps werd uitgebracht. Ook dat nieuwe album ga ik hier nog niet aanraden – dat moet eerst nog wat rijpen. In plaats daarvan gaan we terug naar het vorige album, In Rainbows, dat in december 2007 even plotseling als The King of Limbs verscheen.
De release was omgeven met mysteries: slechts tien dagen voordat het album verscheen werd het aangekondigd, en elke dag daarna verscheen op de site van de band een cryptisch bericht, waarin de letter X regelmatig een hoofdrol speelde. Waardoor sommige obsessieve fans het idee kregen tien jaar terug in de tijd te kijken, naar OK Computer, de plaat waarmee Radiohead in 1997 doorbrak bij het grote publiek. Een album waarbij de getallen 1 en 0 van groot belang waren, door allerlei verwijzingen naar de binaire computertaal. Krachtvoer voor creatieve complotdenkers dus.
Het is natuurlijk maar een theorietje, gepiel voor hetzelfde soort audiofreaks dat vroeger Beatles-platen achterstevoren zou hebben afgespeeld, maar verdomd als het niet waar is: speel de nummers van OK Computer en In Rainbows afwisselend af, met een crossfade van (hebben we m al?) tien seconden en een ietwat willekeurige wissel in het midden, en het klopt als een bus. Een kwestie van tien minuten zelf priegelen in iTunes, of gewoon de onvermijdelijke torrent binnenhalen – zoekterm 'Radiohead 0110'.
Al geloof ik dan niet zo in toeval, het klopt te goed om het daar aan te wijten. Elke overgang is precies afgemeten, elke tempowisseling valt exact op de juiste plek en zelfs op tekstueel niveau zijn er spiegelingen. En als je zoiets van één band gelooft, is het wel het hyper-intellectuele en gewild cryptische Radiohead. Zo wordt OK Computer een meesterwerk dat tien jaar op zijn voltooiing heeft gewacht, en In Rainbows het tweede deel van een conceptalbum dat een decennium overspant. 'Jigsaw falling into place.'