Met je eigen metronetwerk voel je je, als Nederlandse stad, al gauw heel wat. Toch stelt het allemaal niet veel voor: een echte metropool herken je aan de ondergrondse bedrijvigheid, en hier te lande is het beneden doorgaans een dooie boel. Met een beetje geluk vind je een functionerende snoep- of drankautomaat. Maar sigaretten kopen, je schoenen laten poetsen of je baard laten scheren? Vergeet het maar.
Ja, in een beetje wereldstad kun je je ver beneden straatniveau laten scheren. In Nederland is de scheercultuur strikt D.I.Y. Dat klinkt leuk en zelfredzaam, maar het is pure armoede. De ene helft trimt met een waterdichte Braun, de andere helft gebruikt een quasi-futuristische kaasschaaf van Gilette of Wilkinson – bedrijven met een diepgeworteld vooruitgangsgeloof: er kan altijd nog een mesje bij. Enige uitzondering in deze scheerwoestijn is de maand november, waarin alle hipsters après la lettre flink uit de band springen en prostaatkanker gebruiken als excuus voor gezichtsbeharing.
Maar bon, waarom dit verhaal? Omdat ik vrees dat er Nederlandse mannen zullen sterven zonder ooit een door een ander uitgevoerde scheerbeurt te hebben genoten. Dus stap eens binnen bij een ouder- of nieuwerwetse barbier.
Op de Rotterdamse Nieuwe Binnenweg zit een zaak die het midden houdt tussen anachronisme en hippe ironie: Schorem. Vijf hevig bebaarde, stevig besnorde en volgetatoeëerde jongens knippen uitsluitend opgeschoren en strikt gescheiden coupes, die voor weken worden vastgezet met een overvloed aan Brylcreem en Murray's. Elvis, Johnny Cash en de soundtrack van O Brother Where Art Thou? op de radio – en een van nostalgie doordrenkte inrichting (inclusief de mededeling dat, in tegenstelling tot mannen en honden, vrouwen niet welkom zijn) – dat kan eigenlijk alleen maar mijn ergernis wekken, waar heb je anders een bull shit detector voor?
Beeld: Schorem Haarsnijder en Barbier
Toen ik voor mijn verjaardag een knip- en scheerbeurt cadeau kreeg, bleek het tegenovergestelde het geval. Terwijl ik op een bankje op mijn beurt wachtte, daalde er een rust over me neer die ik alleen maar toe kon schrijven aan het feit dat iets aan de zaak 'klopte'. Dat onder al die ironie een oprechte gedachte zat: namelijk dat een traditionele scheerbeurt meer is dan slechts het verwijderen van overtollige gezichtsbeharing. Mannen lezen de krant of staren zwijgend voor zich uit. De spaarzame gesprekken worden op beheerste toon gevoerd. De scheerbeurt is zo een moment van stilte, misschien vergelijkbaar met een schoonheidsbehandeling. Die laatste associatie wordt nog versterkt door de hoeveelheid warme en koude kompressen, zeep en schuim die eraan te pas moest komen om mijn tere huidje scheerklaar te maken.
Bedenk wel, voordat je deze zomer ergens in een metrostation of medina in een stoeltje klautert, dat de barbier in veel landen de belangrijkste verspreider van hepatitis-virussen is.
