Asset 14

Oetkergate

In de onregelmatige rubriek Re: kijkt hard//hoofd van een afstandje naar de actualiteit. Vandaag een gastbijdrage van Vincent Cardinaal, die de naam Oetker tegenkwam in het nieuws, en terugdacht aan zijn eigen ontmoeting met de oud-Waffen-SS'er en pizza- en pudding-magnaat.

Het begon met een vliegreis. Het jaar was 1991, ik was negen jaar oud en ging met mijn moeder voor het eerst in mijn leven op vakantie. Opgroeiend in de troosteloze nieuwbouw van Rotterdam-Crooswijk, zonder vader en verstoken van broertjes en zusjes, behoorde het maken van iets simpels als een reisje niet tot ons palet. Tot dat moment dus. Op uitnodiging van een man wiens huis mijn moeder geregeld schoonmaakte, vertrokken we in de herfstvakantie voor vijf dagen naar een huisje aan het Lac Léman, beter bekend als het Meer van Genève. De man in kwestie, tevens onze huisarts, betaalde ticket en verblijf. Hij zou ons afhalen van het vliegveld. We zouden bij hem en zijn gezin verblijven in een bungalow die er, op de foto’s die hij mij vooraf toonde, uitzag als iets uit een andere wereld. De mensen leken er gelukkig.

Vliegen liet op mij geen onuitwisbare indruk achter. Ik was meer geïnteresseerd in details dan in het grote geheel, ook al was het de eerste keer over de grens. In het vliegtuig verbaasde ik me vooral over de uitgebreide informatie op het kotszakje – het stijgen en landen deden me weinig. Verder zat er een man naast ons met een asymmetrische snor. Hij leek er niet onder te lijden.

In de aankomsthal viel mijn oog direct op een clubje mannen, uitgedost in apenpakjes waarvan ik dacht dat ze alleen in films voorkwamen. Het waren chauffeurs van limousines, die allen een bordje in hun hand hielden met daarop de naam van hun klant. Terwijl ik half-geïnteresseerd de namen las zag ik twee meter van de andere chauffeurs vandaan nog een man staan. Hij droeg een bordje waarop een naam stond die mij met de ogen deed knipperen. Dit kon niet waar zijn. Er stond “Oetker”. In mijn door diepvriespizza’s en toetjes gedomineerde kinderbestaan ging ik er direct van uit dat dit de naamgever van al dat lekkers moest zijn. Hoe groot zou de kans immers zijn dat er nog iemand met zo’n maffe naam rond zou lopen? Nee, dit was Dr. Oetker zélf en ik posteerde me direct tegenover de groep op een bankje. Ik was vastberaden deze man de hand te schudden. Flinke vent die mij nog weg kreeg. Mijn moeder kende mij goed genoeg om zich na twee blikken, één op het naambordje en ander op mij, neer te leggen bij dit feit.

Zo begon het grote wachten. Na twee uur in de benauwde hal was er nog steeds geen teken van Dr. Oetker. Ook niet van onze huisarts overigens, die naar later zou blijken vast zat in een verkeersinfarct rondom het vliegveld. De chauffeur begon het inmiddels warm te krijgen. Steeds vaker veegde hij met een mouw het zweet van zijn voorhoofd, onrustig kijkend naar het bord met daarop de gearriveerde vluchten. Tot hij dit zenuwspel onderbrak met een actie die mij direct overeind deed schieten. Hij klemde het naambordje onder zijn arm en liep vastberaden een kant uit. Gek van opwinding rende ik achter hem aan, om tot mijn ontgoocheling erachter te komen dat hij onderweg was naar het herentoilet.
Niet dat deze man zijn blaas moest legen schokte mij, maar vooral het risico dat we op deze manier Dr. Oetker zouden mislopen. Zonder na te denken stormde ik hem achterna het toilet in, met de bedoeling om hem op dit onaanvaardbare gedrag te wijzen. Mijn moeder kon me nog net wegtrekken voordat ik me tussen chauffeur en urinoir plaatste.

Na het toiletbezoek kwam het geheel in een stroomversnelling. Nog geen tien minuten nadat de chauffeur was teruggekeerd, verscheen er man met een attachékoffertje. Hij stopte voor het bordje en knikte de houder ervan minzaam toe. Sneller dan het licht stond ik bij de twee mannen. In een krankzinnige variant op “Dr. Livingstone I presume?” sprak ik vol hoop zijn achternaam uit: "Oetker?". Na een paar tellen, die uiteraard voelden als minuten, gemonsterd te zijn door twee kille ogen, kreeg ik het slapst denkbare handje ooit. Met links ook nog - Oetker nam niet eens de moeite zijn rechterhand los te maken van zijn koffertje. Ontgoocheld droop ik af, al moet ik bekennen dat ik geen idee had wat ik dan wel had verwacht.

Inmiddels is bekend dat Dr. Oetker tijdens de Tweede Wereldoorlog lid was van de Waffen SS. Stellen dat ik toen al nattigheid voelde zou te ver voeren. Mijn beeld van Nazi’s werd destijds vooral gevoed door de videotheek. Veel verder dan dat ze een ongezonde obsessie voor de Ark des Verbonds aan de dag legden, kwam ik niet.

Nadat we in de wagen van de huisarts waren gestapt, nam ik me voor geen pizza’s, pudding of andere producten van Oetker meer te eten. Een onzinnig besluit, dat geen navolging kreeg. Wel leerde ik die dag een wijze levensles: vertrouw nooit een man die een slappe handdruk geeft.

Vincent Cardinaal (1982) is freelance schrijver en spreker. Geboren, getogen en woonachtig in Rotterdam.

Mail

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen