Illustratie: Gemma Pauwels

Ongenode gasten: sommigen vinden het gezellig, anderen vermoeiend. Maar de mee-eters die Brankele bespreekt is iedereen liever kwijt." />

Illustratie: Gemma Pauwels

Ongenode gasten: sommigen vinden het gezellig, anderen vermoeiend. Maar de mee-eters die Brankele bespreekt is iedereen liever kwijt." />
Asset 14

Pukkels

Ze zijn als de voet van een Jehova tussen je voordeur: ze komen altijd precies als het niet uitkomt en je zit er veel te lang aan vast. Pukkels. Op de ochtend van het schoolgala verschijnt er steevast een rode plek midden op je voorhoofd. Vlak voor je op een date gaat merk je dat gelige bobbeltje op je wang op. Bij de fotoshoot die je beroemd zou moeten maken ontdek je dat je hele neus onder de mee-eters zit. Waarom vinden gezichten het nodig een volledig gebobbeld landschap met gele heuvels te creëren? En waarom zijn sommigen er, lang nadat ze de puberteit voorbij zijn, nog steeds niet van af?

Een puist, alleen de naam al doet je huiveren. Het is iets grofs, goors, gigantisch, met ondoorgrondelijke wortels en een onheilspellend einde. Je weet nooit hoeveel ijsberg er onder het topje zit, en het moment van eruptie laat zich ook niet altijd raden. Vermommingen met camouflagestiften verbloemen de zaak zelden goed, en als een bezetene je hele gezicht uitknijpen leidt al helemaal niet tot esthetisch verantwoorde resultaten. Het zijn van die dingen die je onderworpenheid aan de natuur maar weer eens bikkelhard blootleggen. Je kan niets anders dan je eraan overgeven en rustig wachten tot het tij gekeerd is.

Ontsteking

Pukkels zijn ontstekingen van de huid. Aan de onderkant van elk haarzakje, waar de wortels van haartjes zich bevinden, zitten kliertjes die talg afscheiden. Talg is een vettig smeermiddel dat nodig is om de huid te beschermen tegen uitdroging en infecties. Talgklieren zitten overal in je huid, behalve op handpalmen en voetzolen, en voornamelijk op je gezicht, hoofd en rug. Wanneer ze overactief worden, kunnen er puistjes ontstaan.

De huid bestaat uit verschillende lagen, waarvan de buitenste, de opperhuid, continu het loodje legt. De huidcellen vernieuwen zich voortdurend, en de dode cellen worden weggebonjourd. Het kan echter gebeuren dat de dode huidcellen vast komen te zitten in het vettige talg en zo de huidporie blokkeren. Door de blokkade kan de talg niet meer naar buiten en stapelt het zich als een razende op. Ondertussen paradeert er een bacterie rond op de huid die normaal gesproken geen kwaad doet: de propionibacterium acnes (vandaar de naam ‘acne’). Met zoveel eten tot zijn beschikking doet de bacterie zich rijkelijk te goed aan dit talgenmaal, en reproduceert zich steeds sneller. Deze woekering in de poriën is een probleem, aangezien de bacterie na het eten een stof uitpoept die bij ons een afweerreactie opwekt. De huid gaat ontsteken, pus wordt gevormd en de puist met glanzend geel hoofd is geboren.

De medische term voor de zwarte puntjes die zich vaak op en rond de neus nestelen is ‘comedo’, van het Latijnse ‘com’ (=mee) en ‘edo’ (=eten). Mee-eters zijn niet het gevolg van het heel slecht wassen van je neus of het eten van te veel maanzaadbolletjes. Ook hier hebben we weer te maken met verstopte haarzakjes waarbij talg zich ophoopt. Het verschil is dat er nog een minuscule opening in de porie zit, waardoor het talg in contact komt met de lucht en gaat oxideren. Dat zorgt voor de zwarte kleur. Deze ongenode dinergasten ontsteken overigens niet, waardoor het gele kopje uitblijft.

Illustratie: Gemma Pauwels

Testosteron, stress en het weer

De hoeveelheid talg die je aanmaakt is afhankelijk van je hormonen en leeftijd. In de puberteit verandert de conditie van je huid drastisch. De plotse stijging van de mannelijke geslachtshormonen, androgenen, zorgen er bijvoorbeeld voor dat de haarzakjes groter worden en er meer talg geproduceerd wordt. Ook vrouwen krijgen in de puberteit te maken met de aanmaak van testosteron, een echt ‘mannenhormoon’. Bij hen wordt ter bestrijding van ernstige acne dan ook wel eens de anticonceptiepil voorgeschreven, omdat die de vorming van androgenen tegengaat. Aan de andere kant komen jongens die anabole steroïden gebruiken om hun spiertjes op te pompen, er juist vaker bekaaid van af met een hoofd vol pukkels, omdat ze meer testosteron aanmaken.

Ondanks de angst de dag na een grote chocolade-frenzy een hoofd vol witte puntjes te hebben, is nooit wetenschappelijk bewezen dat je dieet pukkels veroorzaakt. Stress daarentegen kan wel acne en de vorming van puistjes teweegbrengen, doordat het je immuunsysteem verlaagt en je hormoonhuishouding verandert. Een lagere weerstand door bijvoorbeeld slaaptekort en vitaminegebrek kunnen de puistvorming ook beïnvloeden. En dan is er ook nog een aspect dat genetisch bepaald is; sommige mensen hebben nou eenmaal een vetter huidtype dan anderen, en krijgen eerder last van puistjes.

Ook het milieu is van invloed op je hoofd: een plek die erg heet en vervuild is creëert de perfecte pukkelomstandigheden. De combinatie van zweet en luchtvervuiling kan je poriën immers goed doen verstoppen. In koude wintermaanden daarentegen kunnen poriën weer sneller verstoppen, doordat de huid uitdroogt en de poriën krimpen. Oftewel, het kan vriezen of het kan dooien, er is altijd wel een reden voor puistjes. Het hydrateren van je lichaam is dus erg belangrijk in de strijd tegen -met een mooi eufemisme- onregelmatigheden van de huid.

Clearasil en tandpasta

Als we de reclames met breed lachende pubers moeten geloven, zijn ze zo ontzettend populair en onbehapbaar cool geworden door Clearasil te gebruiken. Eén van de bestanddelen van dit ultieme puberproduct is salicylzuur, wat de bovenste huidlaag losweekt en daardoor verstopping van de poriën zou voorkomen. Het middel is echter behoorlijk agressief en droogt je huid uit om het overtollige talgvet weg te halen. Bij de drogere huidtypes kan dit tot gevolg hebben dat er te veel van de beschermingslaag wordt weggeschraapt, waarop je huid alleen nog maar meer talg gaat produceren; dan wordt het nooit wat met die reputatie. En tandpasta erop smeren dan? Ook dat is gebaseerd op het idee dat je de huid moet uitdrogen, maar heeft de overstap van oma’s raad naar volledig verzekerd antipuistjesmedicijn nog niet gemaakt.

Het belangrijkste middel in de strijd tegen deze plaatselijke gezichtontsieringen blijft toch gezond eten en je lichaam goed hydrateren; een erg conventioneel advies, helaas. Om aan de vernedering te ontsnappen kunnen we voortaan dus beter Clearasil drínken, GroenLinks stemmen en heel erg veel slapen.

Mail

Brankele Frank

Gemma Pauwels is freelance illustrator en woont in Amsterdam.

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen