De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Jozien Wijkhuijs maakt zich zorgen over hoe snel politici elkaar naar beneden trekken.
Op 1 februari stond ik op het Malieveld tussen duizenden anderen te proberen de mensen op het podium te verstaan. We demonstreerden tegen Trump, Wilders en de verharding van de samenleving, onder de naam ‘Holland against hate’. Ik stond er uit machteloosheid, niet omdat ik echt denk dat Trump, of zelfs Wilders zich ook maar iets van de oproep tot minder haat aantrekt. Thuis zitten voelde echter nog minder goed. Ik maakte me voor het eerst in mijn leven écht zorgen om de toekomst. Dus bracht ook ik een bord mee: ‘This can’t be the new normal’ (in het Engels, voor het geval meneer Trump toch besloot YouTube-video’s van wereldwijde protesten tegen hem te gaan kijken), en stapte ik in een bus vol Nijmegenaren die dezelfde impuls hadden.
Precies het soort patriottistische buitensluiten dat op dit moment zo in zwang is.
Het woord ‘normal’ koos ik uiteraard niet zomaar. Ruttes brief achtervolgt me nog steeds, vooral het deel waar hij een ‘stille meerderheid’ identificeert: ‘We werken hard, helpen elkaar en vinden Nederland best een gaaf land. Maar we maken ons wel grote zorgen over hoe we met elkaar omgaan. Soms lijkt het wel alsof niemand meer normaal doet.’ En een stukje verderop: ‘Doe normaal of ga weg.’ Het was precies het soort patriottistische buitensluiten dat op dit moment zo in zwang is. De knieval die hij maakte voor Wilders is minstens zo zorgelijk als de dreigende woorden van de Venlose man zelf.Wilders zelf tweette tijdens de demonstratie ‘De echte haatzaaiers. Vanmiddag bij elkaar in Den Haag – Malieveld’ en ‘Waarom gaan al die verdwaalde linkse geesten niet gewoon aan het werk of een baan zoeken! #StopdeHippies’. Schaamteloos kopieert hij hiermee zijn grote voorbeeld Donald Trump en schiet met losse flodders. Natuurlijk weet ook hij dat het Malieveld niet alleen maar vol stond met werklozen, vluchtelingen en hippies. Maar waar hij vroeger zijn competitie nog serieus nam en zelfs rustig wist uit te leggen, zonder schelden, waarom hij het niet met hen eens was, doet hij nu zelfs die moeite niet meer. Hij heeft immers gezien dat het werkt. En zo zijn internationale politici net als bergbeklimmers die aan elkaar vast zitten: als de laagste valt, gaan ze allemaal.
Als je het niet met hen eens bent, moet je normaal doen of weggaan.
Misschien hield Wilders ooit wel van Nederland. En vond Rutte Nederland ooit wel oprecht een ‘gaaf land’, juist omdat we vrij zijn om te denken wat we willen en we naar elkaar luisteren. Maar dat is bij beiden allang het raam uit. Een tegengeluid wordt steeds minder gewaardeerd, als je het niet met hen eens bent zal je wel geen baan hebben en uit verveling op het Malieveld gaan staan. Als je het niet met hen eens bent, moet je normaal doen of weggaan. Terwijl de vrijheid van meningsuiting volgens de heren Nederland juist zo mooi maakt en koste wat kost beschermd moet worden.
En het einde is nog niet in zicht. Gezien de ontwikkeling die Trump op dit moment doormaakt, is het allemaal nog maar net begonnen. Nederland zou pas echt weer ‘great again’ worden (want ook dat heeft Wilders al gekopieerd) als politici deze neerwaartse spiraal weten te stoppen en zich weer met de feiten gaan bezighouden.
Afbeelding: Jozien Wijkhuijs