Asset 14

Kunstenaar gezocht

Hard//talk: Kunstenaar gezocht

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In een samenleving waarin alles wat mensen produceren moet kunnen worden uitgedrukt in cijfers, blijft één beroepsgroep jammerlijk achter: die van de kunstenaars. Zij zouden niet langer moeten accepteren dat hun beroep als ‘hobby’ wordt gezien, aldus Ella Kuijpers.

In De Groene Amsterdammer van afgelopen week, die focuste op de werkende mens, stond een artikel over het lot van de werkende kunstenaar. Om de liberale dreiging op cultuursubsidie vanuit de overheid te schetsen werden de veelbesproken voorbeelden aangehaald: Wiebes en Zijlstra. De gevreesde liberalen van de kunstsector, want kunst ís geen hobby, aldus De Groene.

In een liberale vrije markt is de rol van de overheid zo klein mogelijk. Er is dus nauwelijks plaats voor aanbod waar geen vraag voor is, ofwel kunst. Echter, kunst kan wel van grote waarde zijn voor een maatschappij. Zo geniet ons Concertgebouworkest internationaal aanzien, omarmt het bedrijfsleven kunstenaars als Daan Roosegaarde en vliegt het Nederlands Dans Theater de hele wereld over. Toch geniet slechts een select gezelschap van deze kunst. Een liberaal zou denken: voor wie subsidiëren wij die kunst? Dat is een redelijke vraag, maar de waarde van kunst moet breder opgevat worden dan alleen de cijfers uit de box office. Deze waarde kan op vele manieren uitgedrukt worden, behálve in cijfers. Dat is het lot van de kunst.

De kunstmarkt is bovendien grillig. In de superstar economy die zijn stempel drukt op de kunstwereld, waarin kunstenaars ook supersterren kunnen worden door in de juiste scene aanwezig te zijn of veel aandacht te trekken met hun werk of persoonlijkheid (denk aan de recente stunt van Banksy), is het succes van een kunstenaar onvoorspelbaar. En daarom, zo schrijft De Groene, “is het deze gedachte aan een doorbraak die, behalve voor stress, ook voor een aangename vurigheid en vaart kan zorgen”.

Kunstenaars komen terecht in een markt waarin hun product een luxegoed is.

Maar het is niet de doorbaak of het financieel succes dat door de kunstenaar moet worden gezien als teken van bestaansrecht. Als de kunstenaar deze liberale retoriek gebruikt graaft zij haar eigen graf. De kunstenaar moet altijd haar professie als beroep beschouwen en hiervoor erkenning eisen. Ook kunstenaars wier waarde niet uitgedrukt kan worden in cijfers, creëren maatschappelijke waarde.

Kunstenaars studeren aan de academie en voeren daarna het beroep uit waarvoor ze zijn opgeleid, maar komen terecht in een markt waarin hun product een luxegoed is, maar die eigenlijk voor iedereen toegankelijk moet zijn. En daarom is subsidie nodig. Want iedereen, mensen met een hoog én een laag inkomen, moet gevormd kunnen worden door muziek, film, beeldende kunst, theater, en ga zo maar door. En ja, Wiebes, ook literatuur is kunst.

Ook een onbekende kunstenaar moet kunst kunnen maken. Maar als je een liberaal tegenkomt die kunst uitlegt als ‘hobby’, wijs hen dan op de successen van Van Gogh, Iris van Herpen, Jaap van Zweden, Piet Mondriaan, Janine Jansen, Anton Corbijn of Hans van Manen. Zij zijn ook ooit begonnen als (arme) kunstenaar, maar hun succes is inmiddels wel uit te drukken in de cijfers.

Wat me tegenstaat is de houding van de kunstenaar die zijn eigen beroep tenietdoet. De Groene schrijft dat kunstenaars beseffen niet te voorzien in een eerste levensbehoefte. Daardoor beschouwen zij zichzelf als bevoorrecht om hun beroep te mogen uitoefenen, zelfs als dat gepaard gaat met onzekerheid en financiële instabiliteit. Maar met deze zelfspot gaat een kunstenaar niets aan zijn situatie veranderen. Dus, kunstenaar: sta op voor je beroep, onderneem en verenig je in beroepsorganisaties! Conformeer je niet aan de kijk van de liberaal. Want het kunstenaarschap is een beroep, geen hobby.

Beeld: coyot via Pixabay

Mail

Ella Kuijpers (1994) is Hard//hoofd-redactielid en studeert Cultural Economics and Entrepreneurship. Ze draait elke dag Michael Jackson. // ella@hardhoofd.com

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
Lees meer
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen