Asset 14

Utopia

Beste John de Mol,

Mag ik u feliciteren? Het is u namelijk weer eens gelukt. Vijftien jaar nadat ik enige maanden aan de buis gekluisterd zat door de besognes van Ruud, Bart, Sabine en alle andere bewoners van het eerste Big Brother-huis (Maar wie waren dat? Ik kan gek genoeg alleen deze drie nog voor de geest halen), ben ik weer eens ernstig verslaafd geraakt aan een bedenksel van u. En ik was nog zo van plan om mij daar in de rest van mijn leven verre van te houden. Niets persoonlijks hoor, maar het leven is nu eenmaal kort en ik heb nog wel meer te doen. Hoe dan ook, ik geef het eerlijk toe, ik ben als een naïef kind in uw PR-praatje getrapt. Daar blijft u toch wel een absoluut meester in! Aan de tafel van Matthijs mocht u eind vorig jaar komen babbelen over uw nieuwe programma. In dit sociale experiment zouden vijftien mensen in een jaar tijd – vanuit een primitieve loods en vierentwintig uur per dag gevolgd door camera’s – proberen een nieuwe samenleving op te bouwen. En onder de kandidaten zaten voor de verandering niet uitsluitend mensen die beroemd wilden worden door zichzelf te wezen, maar ook daadwerkelijke idealisten. Ik vrees dat ik geen idealist ben – hoe dan ook geen daadwerkelijke – maar ik kijk wel graag naar ze. In uw programma worden de paar mensen die nadenken over een betere wereld maar irritant gevonden door de rest. Veruit het populairst in de groep zijn de mensen die ideeën hebben om veel geld binnen te halen. Ziet uw ideale samenleving er ook uit als een goedlopend bedrijf? U schijnt een groot deel van uw vermogen uit te geven aan goede doelen, maar misschien is dat een bijkomstigheid. Er is niets mis met bijkomstigheden.

Ik wil u ook danken namens mijn zus. U heeft toch ook een zus? De mijne woont tien minuten bij mij vandaan en haar jongste zoon en mijn dochter zijn beste vriendjes, dus u begrijpt dat we regelmatig bij elkaar over de vloer komen. Maar juist omdat we elkaar zo vaak zien hebben we steeds minder met elkaar te bespreken. Tot we er min of meer per toeval achter kwamen dat wij eenzelfde favoriete programma delen. Sindsdien WhatsAppen we bijna dagelijks over de kookkunsten van Vanessa, de grollen van Ruud, de waanideeën van Rienk en de stemmingswisselingen van Andrea. Het is met een zekere gretigheid dat wij deze zaken bespreken, omdat wij ons maandenlang nogal eenzaam hebben gewaand. We kennen voor de rest immers niemand die deze serie volgt. Mijn vrouw en zwager zijn zielsgelukkig dat zij nu eindelijk rust aan hun kop hebben. Als ik er bij mijn vrienden over begin word ik doorgaans straal uitgelachen. U moet begrijpen, in de kringen waar ik mij begeef wordt u nog wel eens als de duivel gezien. Ik hoop dat u het mij niet kwalijk neemt, maar ik denk dat dat een danige overschatting van zaken is. U bent niet verantwoordelijk voor al het kwaad in de wereld, slechts voor een bescheiden deel ervan. Maar u brengt dus ook mensen dichter bij elkaar. Misschien is dat een bijkomstigheid, maar wat is er mis met bijkomstigheden?


Illustratie: Merlijn van Bijsterveld

Mijn zus en ik hadden onlangs een interessant gesprek. Nadat ik hier en daar het gerucht had gehoord dat delen van uw programma gemanipuleerd zouden zijn, zag ik een filmpje uit de livestream (natuurlijk niet op tv uitgezonden) waarin een bewoner haar mond voorbij praat. Playmate Robin heeft de zware taak een medebewoner weg te sturen, maar laat aan worstelaar Emile doorschemeren dat die keuze eigenlijk al door de programmaleiding gemaakt is. Natuurlijk wil zij net als de rest van de groep de stelende, liegende en gospelzingende Andrea eruit hebben, maar toch is het de stoere, trouwe en hardwerkende Jimmy die het veld moet ruimen. In eerste instantie was ik laaiend, maar mijn zus nam het voor u op. ‘‘Jimmy was veel te stabiel, dat is psychologisch gewoon oninteressant. Jij kijkt toch ook juist voor romantiek, afgunst en achterklap? En voor ons kijkgenot mag John af en toe best een beetje in zijn schepping poeren,’’ zei ze en ze heeft gelijk. Het sociale experiment is natuurlijk alleen maar een vorm. De kern van uw oeuvre blijft uiteindelijk toch gewoon de soap. Een ideale samenleving is hoogstens een bijkomstigheid, al is er natuurlijk niets mis met bijkomstigheden.

Hoe langer ik erbij stil sta, hoe meer ik ervan overtuigd raak dat u eigenlijk nog wel wat meer zou mogen manipuleren. Een groot deel van de uitzendingen wordt nu in beslag genomen door keuvelende, klussende en badderende mensen. Dat is toch zó ‘99. Het kan allemaal gerust een stukje heftiger, dacht ik zo. Waarom niet een Benno L. naar uw programma sturen, of een Volkert van der G.? Het zal interessant zijn om te zien hoe een ideale samenleving meent om te moeten gaan met dit type medeburgers. Om maar eens te citeren wat Vanessa onlangs tijdens het nasi roeren zei: ‘‘Mij normens en waardens benne niet de jouwe normens en waardens, maar ge zulle er toch mee motte dealen’’. Het zijn uitspraken als deze, waardoor ik ondanks alles vertrouwen in de mensheid blijf behouden. Best een mooie bijkomstigheid.

Meneer de Mol, ik zie uit naar al uw toekomstige experimenten!

Alle goeds, ook namens mijn zus,
Een kijker

Mail

Kasper van Royen is Hard//hoofd-redactielid, is naast vader ook filosoof, ex-docent, ex-dichter, ex-echtgenoot, popfetisjist en postbode.

Merlijn van Bijsterveld is illustrator. Zijn illustraties zijn vaak humoristisch van aard waarbij hij een andere draai aan de context geeft.

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen