De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Afgelopen week vond in Amsterdam het alzheimercongres plaats, Jules waarschuwt voor de alternatieve genezers die daar rondlopen.
Afgelopen week bezocht Deepak Chopra het Alzheimercongres in Amsterdam. De goeroe meent dat slaap en meditatie de oplossing zijn voor deze slepende, mensonterende ziekte. Als symbool van de New Age grossiert hij niet alleen in aforismen die het prima doen op Facebook, maar mengt zich ook regelmatig in medische debatten. Hij probeerde ooit mensen te genezen door ze via de televisie in te stralen en deed controversiële uitspraken over HIV en aids. Het komt er bij de gewezen arts altijd op neer dat er een alternatief is voor de reguliere geneeskunde.
Het uitnodigen van een dergelijk sujet op een Alzheimercongres is een klap in het gezicht van de wetenschap. Het stelt de goeroe op gelijke hoogte met duizenden wetenschappers die dag in dag uit zwoegen in laboratoria en op universiteiten. Wetenschappers die dubbelblinde onderzoeken doen, elkaar controleren via peer reviews en die zich baseren op grote hoeveelheden data die wereldwijd verzameld worden. Maar Chopra lacht daar schamper om: volgens hem is de eeuwenoude Hindoeïstische geneeskunde de sleutel tot succes.
De aandacht voor ‘de alternatieven’ is een symptoom van het doorgeslagen maakbaarheidsideaal: we kunnen niet accepteren dat we nog weinig grip hebben op een ziekte als Alzheimer, dus vliegen we gebedsgenezers en sjamanen in. Iedereen die claimt wel grip op de zaak te hebben, omarmen we zonder veel aarzeling. Daarbij komt nog eens dat de oplossing die de genezers aandragen altijd bijzonder eenvoudig is. Dat vinden we prettig: ingewikkelde problemen op eenvoudige wijze verklaren en op nog eenvoudigere wijze oplossen.
Natuurlijk is het mogelijk dat Chopra gelijk heeft. Er zijn genoeg aanwijzingen voor zijn slaaphypothese: een goede nachtrust zou de kans op Alzheimer kunnen verminderen. Maar let op de woorden ‘zou kunnen’. Het is vervolgens aan het team van wetenschappers om dat te onderzoeken want wetenschap is, voor wie het even vergeten was, precies ingericht om aannames als deze te toetsen, falsificeren en verklaren. Chopra een podium bieden naast deze wetenschappers verleent zijn beweringen legitimiteit als ‘alternatieve’ geneeswijze. Dit is een hoogst onethische aangelegenheid die alleen maar leidt tot valse hoop en teleurstelling.
Lichamelijk ongemakken als griep en vage pijntjes zijn prima te bestrijden met de oosterse geneeskunde. Het heeft dan geen aantoonbaar medisch effect, een sterk placebo-effect is er wel. Het wordt echter gevaarlijk wanneer men alternatieve geneeswijzen op een verkeerde manier gaat gebruiken. Aids, Alzheimer en andere dodelijke ziekten zullen te allen tijde het domein van de wetenschap moeten blijven. Als de wetenschap een ziekte niet kan genezen of voorkomen, moet er geïnvesteerd worden in meer en beter onderzoek. Deepak Chopra en zijn ongefundeerde beweringen leiden daarbij alleen maar af.