Speels, spannend, theatraal en avontuurlijk, maar soms ook vreemd, weerbarstig en ongrijpbaar. En twee cd's te winnen!" /> Speels, spannend, theatraal en avontuurlijk, maar soms ook vreemd, weerbarstig en ongrijpbaar. En twee cd's te winnen!" />
Asset 14

Rosa Ensemble

Hard//hoofd selecteert zorgvuldig uit een oerwoud aan mogelijkheden.
In 'hard//hoofd kiest' wordt door de muziek- en beeldredactie twee keer per maand een relatief onbekende muzikant, band of beeldend kunstenaar uitgelicht. Het is een keuze uit het werk van iemand die volgens hard//hoofd het waard is om te volgen.

Deze week verschijnt het nieuwe album No Ark Dead Eel van het Rosa Ensemble: een eigenzinnig muziekgezelschap dat zich begeeft op de grens van verschillende stijlen en disciplines: tussen gecomponeerd en geïmproviseerd, tussen muziek en theater, tussen licht en serieus, tussen akoestisch en elektronisch, traditioneel en experimenteel, klassiek en pop. Rosa is voortdurend in beweging, maakt muziek en theater, geeft voorstellingen en concerten, produceert CD's en composities – niet zelden in samenwerking met anderen. Muziek van Rosa is speels, spannend, theatraal en avontuurlijk, maar soms ook vreemd, weerbarstig en ongrijpbaar; niet voor één gat te vangen.

[audio:http://www.hardhoofd.com/wp-content/uploads/2010/03/09-The-Wallace-Line.mp3]Rosa Ensemble - The Wallace Line (van No Ark Dead Eel, 5:35)


Anticantate (2009), Foto: Edda Grol

Het Rosa Ensemble werd in 1997 opgericht met het muziektheaterstuk Diepe Wildernis naar het boek van Braziliaans schrijver Guimaraes Rosa, naamgever van het ensemble. In de loop der jaren dreef Rosa langzaam maar zeker af van het idioom van de ‘nieuwe muziek’: elektronica deed zijn intrede, viool verdween, gitaar en basgitaar werden toegevoegd en het theatrale aspect werd steeds belangrijker. In 2007 vierde Rosa haar 10-jarig bestaan met een nieuwe versie van Diepe Wildernis (vastgelegd op de CD Diepe Wildernis, Aniversie). In de tussenliggende jaren flirtten zij onder andere met moderne dancemuziek (Platotectonics, 2001), door Brian Eno geïnspireerde ‘ambient’ (Music for Supermarkets, 2003, en de CD The Blind Spot, 2006) en produceerden zij een zeer succesvolle tour en bijbehorende CD met muziek van en geïnspireerd door de legendarische Captain Beefheart (Selling Hoovers in Mojave, 2004-2005).

[audio:http://www.hardhoofd.com/wp-content/uploads/2010/03/Mad-On-Rocks-1-2.mp3]Rosa Ensemble - Mad On Rocks (1 & 2) (van No Ark Dead Eel, 7:36)

Artistiek leider Daniel Cross licht toe:

De output van het ensemble is zeer divers. Wat is niettemin 'typisch Rosa Ensemble'? Muziek die last heeft van 'scheefte', die contrasten in zich herbergt, geheel volgens Kandinsky's formule ‘1-1=3.’ Rosa beweegt zich in tussenruimten: zij is van de mainstream afgevallen en staat soms haaks op tradities. Maar bovenal is Rosa een verzameling van eigengereide musici, zoals de virtuoze Jeroen Kimman die met zijn gitaarsculpturen een zeer wars aandeel heeft in Rosa's nieuwe muziek. Elektrische, elektronische en akoestische instrumenten worden op zo'n manier gebruikt dat ze versmolten raken, althans, in het ideale geval.

Wat is jullie werkwijze? Dat verschilt. We hebben 3 takken van sport: ten eerste ‘Rosa sub Rosa,’ onze jaarlijkse projectwerkplaats waarin we samenwerken met compositiestudenten van verschillende conservatoria. Ten tweede onze concertserie en ten derde onze muziektheaterproducties. In deze producties staat de samenwerking tussen verschillende disciplines centraal: video, tekst, muziek, licht en performance moeten in harmonie samenwerken en zo tot ultiem muziektheater komen.

Wat is dat dan, ultiem muziektheater? Dat is een piramide op zijn kop... Stel je voor; het zwarte vierkant van Malewich [klik hier, red.], zijn suprematistische hoogtepunt. Het schilderij had geen onderwerp, maar wás het onderwerp. Ook is het volkomen 'democratisch', geen enkel aspect van het schilderij overheerst. De gewichtloosheid die het teweeg brengt, staat voor de harmonie waar Malewich naar zocht. Maar wat bijna niemand weet is dat dat zwarte vierkant in werkelijkheid de bovenkant is van een op zijn punt gekeerde piramide, in balans gehouden door de vier hoeken: de grootheden beeld, geluid, tekst en beweging, de peilers van het muziektheater...

In de concertreeks wordt meer op de muziek ingezoomd, daarin wordt ‘muziek-muziek’ gespeeld: zonder dramaturgische connotaties. Hier wordt gezocht naar de beste muziek, naar de vervreemding in de muziek en in de uitvoeringsmethoden. Rosa maakt grotendeels haar eigen muziek maar zoekt ook steeds naar samenwerkingen met binnen- en buitenlandse componisten. Binnen het ensemble zijn het vooral Jeroen en ik die componeren. Meestal leveren we complete partituren, maar ook ontstaan er composities uit jams en worden arrangementen gemaakt door alle leden van het ensemble. Ook wordt Pro-tools software als partituur gebruikt, waarin dus audio de boventoon voert en niet het rigide notenschrift, iets wat met name bij het gebruik van elektronica de voorkeur geniet.

[audio:http://www.hardhoofd.com/wp-content/uploads/2010/03/07-Uncover-The-Remix.mp3]Rosa Ensemble - Uncover The Remix (van No Ark Dead Eel, 6:16)

Wat moet de muziek in jullie ogen idealiter met de luisteraar doen? Of de luisteraar met de muziek? De muziek van Rosa moet de fantasie prikkelen. De muziek is niet af en mag dat ook nooit zijn. De uiteindelijke klank en essentie ontstaat in het hoofd van de toehoorder. Doelbewust - het heeft niets te maken met eventuele luiheid van het ensemble, nee, het is de methode van de abstracte kunst. In zekere zin streeft Rosa 'proceskunst' na. Je ziet in de uitvoering steeds de röntgenopname ervan terug. Rosa probeert altijd inzicht te geven in hoe iets gemaakt wordt. Je ziet bijvoorbeeld nooit een laptop op het podium, het toppunt van introverte ondoorzichtigheid.

Hoe verhoudt het materiaal zoals dat op het nieuwe album No Ark Dead Eel is te horen zich tot de muziektheatervoorstellingen? De muziek op No Ark Dead Eel is het resultaat van twee concertseries (Continental Drift en BigLifeHi). Voor concertseries en voor muziektheatervoorstellingen wordt in principe apart muziek geschreven, maar er is vaak sprake van kruisbestuiving. Thema's worden in concerten uitgeprobeerd en vinden dan hun weg in een ander project. Sterke fragmenten uit muziektheatervoorstellingen worden bewerkt tot concertcomposities; in die zin is Rosa steeds aan het componeren en remixen met haar eigen materiaal. No Ark Dead Eel is, hoe merkwaardig het ook klinkt, de huiskamervariant van wat wij de laatste jaren aan muzikaal materiaal verzameld hebben.


De Kellner en de Levenden (2010), Foto: Foto: DigiDaan

Dit en volgend seizoen staat het Rosa Ensemble in de theaters met de voorstelling De Kellner en de Levenden; een ongebruikelijke samenwerking met cabaretier Jan Jaap van der Wal. In 2009 maakte het ensemble de multimedia surround-sound voorstelling Anticantate waarin muziek, video en tekst worden geïntegreerd. Daarvan is hieronder een drie en een halve minuut durende impressie te zien.

Meer informatie, veel muziek, video, foto's en data zijn te vinden op www.rosaensemble.nl.

_____________

MAAK KANS OP TWEE GRATIS CD'S!!
Hard//hoofd mag 2x het album No Ark Dead Eel van Het Rosa Ensemble en een exemplaar van hun vorige album The Blind Spot verloten onder onze trouwe lezers! Wil je kans maken op twee bijzondere platen, stuur dan vóór 26 maart een mailtje naar redactie@hardhoofd.com met in de titel “Rosa Ensemble CD's”, plus je naam en adres. De winnaars krijgen bericht.

_____________

Mail

Audioredactie

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen