Asset 14

Biechten met een schoon geweten

Imre en zijn vader betreden het fictieve boevenpad om te verbergen dat zij brave jongens zijn. Wat gaat er schuil achter onschuldigheid?

Op de lagere school van mijn vader werden leerlingen eens in de zoveel tijd naar de pastoor gestuurd om te biechten. Dat klinkt ouderwets en dat was het ook – zelfs voor de jaren vijftig. Maar mijn vader groeide op in een uithoek van Limburg en daar was de tijd stil blijven staan. Dat bleek ook uit andere dingen: er zaten alleen jongens bij hem in de klas, de school werd gerund door paters, en lijfstraffen waren aan de orde van de dag. De sfeer uit een plattelandsroman van Hugo Claus, stel ik me zo voor.

Biechten was voor mijn vader en zijn klasgenoten geen ritueel dat je over kon slaan als je braaf was geweest. Het was een verplicht nummer. Je móest dus ook altijd iets op te biechten hebben. En daar begonnen voor mijn vader de problemen. Hij hád nooit iets op te biechten.

‘Wat heb je allemaal uitgespookt afgelopen week?’
‘Niks zondigs, meneer.’
‘Dat is gelogen. Jongens van jouw leeftijd misdragen zich aan de lopende band.’
‘Ik kan echt niks bedenken.’
‘Nonsens. Je hebt vast je zus gepest? Of heb je soms de naam van de Heer misbruikt?’

Een brave jongen zijn? Mijn vader kwam er niet mee weg. Uiteindelijk begon hij de pastoor dingen op de mouw te spelden om het hem naar de zin te maken.

‘Ik heb appels gestolen van de groentekar,’ zei hij dan bijvoorbeeld.
Daar kon de pastoor wel wat mee.
‘Dat is zeer kwalijk mijn zoon. Maar als je twee weesgegroetjes zegt, worden je zonden kwijtgescholden.’

Toen ik in het kader van de Biechtweek mijn zonden op tafel wilde leggen voor Hard//hoofd, liep ik tegen dezelfde moeilijkheid aan als mijn vader: ik ben eigenlijk best braaf. Nooit appels gestolen van de groentekar, geen xtc gebruikt, altijd opgestaan voor ouden van dagen in de tram. Met zo’n ongeschonden blazoen kun je niet aankomen bij een biechtmoeder of -vader. Ze lachen je uit.

Dit overdenkend, ontstond het voornemen om iets te ondernemen waarmee ik wél met een gerust hart op een biechtstoel plaats kon nemen. Iets waarvan de consensus is dat het echt niet mag. Iets slechts…

Ik begon met het opstellen van een lijstje:
- De fiscus oplichten
- Vernielingen aanrichten op straat – auto’s bekrassen etc.
- De geliefdes van goede vrienden het hof maken
- Een restaurant verlaten zonder te betalen
- Anoniem een politicus bedreigen (of chanteren)
- Kledingstukken van huisgenoten verduisteren
- Niet komen opdagen bij een afspraak

Met elke zondige daad die ik toevoegde aan het lijstje, voelde ik me ongemakkelijker. Toch besloot ik het plan door te zetten. Ik koos een relatief onschuldige slechte daad, als inwijding in de wereld der deugnieten. Het echte werk zou daarna vanzelf volgen.

*

Met het zweet in mijn handen sta ik daarom twee dagen later bij de kassa van de Albert Heijn. Het is geen ouderwetse kassa met een lopende band, maar zo’n onbemande waar je zelf je producten moet scannen. Een collega tipte me om hierheen te gaan toen ik vertelde over mijn biechtambities.

‘Zoek zo’n zelfscan-Albert Heijn en reken gewoon de helft niet af.’

Het klonk zo eenvoudig. Maar nu ik daadwerkelijk naar een scan-en-go-Albert Heijn ben gefietst, voel ik me alsof ik een map vol getekende karikaturen van Kim Jong-un over de Noord-Koreaanse grens probeer te smokkelen.

‘Diefstal? Wij melden dit altijd aan de politie’, zo waarschuwt een bordje. Een oude vrouw, die met twee broccoli’s bij de weegschaal staat, kijkt argwanend mijn kant op. Ook een jongetje met een Fidget Spinner staart me al kauwgom kauwend aan. In mijn poging om casual te doen, kom ik juist overdreven verdacht over, zo lijkt het.

Haastig scan ik mijn snoeptomaatjes en een doosje smintjes, doe ze in mijn tas en druk op de knop om af te rekenen. In mijn mandje liggen een potje biologische pesto en een avocado, klaar om gestolen te worden. Ik hoef deze producten alleen maar achteloos in mijn tas te doen en weg te lopen.

Maar dan gaat het mis. Hoewel ik op de optie ‘geen kassabon’ heb gedrukt, wordt er plotseling toch een bon uitgeprint. Dat gebeurt blijkbaar bij één op de zoveel klanten, zodat medewerkers steekproefsgewijs kunnen checken of alles wel wordt afgerekend. Een meisje in een blauw pak komt mijn kant op. ‘Mag ik de bon controleren, meneer?’ Even denk ik: nu valt het doek. Maar meteen neemt mijn overlevingsinstinct het over.

‘Sorry, ik drukte per ongeluk al op afrekenen,’ zeg ik snel. ‘Maar ik moest deze pesto en avocado nog scannen.’
‘Weet u hoe het scannen werkt?’
‘Nee, eigenlijk niet helemaal,’ lieg ik.
Een meewarige blik valt me ten deel.
‘Ik help u wel even.’

Het meisje scant de producten voor me en drukt op ‘betalen’. ‘Bedankt en tot ziens,’ zegt het apparaat. Ik bedank het meisje, stop haastig de biologische pesto en avocado in mijn tas – wat een armetierige dingen om überhaupt te willen stelen! – en verlaat de winkel.

*

De volgende dag is het tijd voor mijn Hard//hoofd-biecht. Mijn eerste stappen op het boevenpad zijn uitgelopen op een debacle, door alle stress ben ik in een middag tien jaar ouder geworden, en ik heb nog steeds niks op te biechten voor de Biechtweek.

Alhoewel. Ergens had die priester uit Limburg natuurlijk een punt. Heeft niet iedereen wel wat op te biechten als je maar diep genoeg graaft? En is mijn poging tot winkeldiefstal in dat licht niet eigenlijk een afleidingsmanoeuvre om maar zo ver mogelijk weg blijven van de zaken die ik écht niet bloot wil geven?

De sadistische gedachten die ik soms heb over mensen om me heen, de websites die ik bezoek in de incognitomodus, mijn struisvogelgedrag als het gaat om de wereldproblemen, mijn wegswipe-criteria op Tinder – het zijn allemaal dingen waarover ik het liever niet heb in een biechthokje.

Wat dat betreft pakte mijn vader het eigenlijk best slim aan. Gewoon het spel meespelen en een fictieve zondige daad opdissen om maar van het gezeur af te zijn. Is dat misschien de enige uitweg?

Tijd om hier langer bij stil te staan heb ik niet. Ik word geroepen om ter biecht te gaan. Aarzelend stap ik het hokje in en neem plaats op het harde houten bankje.

‘Wat heb je me te vertellen, mijn zoon?’

Mijn zonden liggen op het puntje van mijn tong. Is dit het moment om voor eens en voor altijd mijn meest schaamtevolle geheimen te onthullen, in een ultieme poging om absolutie en zielenrust te verkrijgen?

‘Nou?’

‘Ik heb appels gestolen van de groentekar.’

Afbeeldingen uit De appeldieven en De Blaauwkuip (Wikimedia Commons)

Mail

Imre van Son

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
Lees meer
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen