Asset 14

Oud en Nieuw

Speciaal voor de Apocalypsweek schreef Tim Fraanje dit korte verhaal waarin alles vlamt, knalt en langzaam uitdooft.

Alles ligt braak. Overal rulle handdoeken, vuile onderbroeken, een sigarettenpeuk uitgedrukt in een halve limoen, glazen vol as. Ik wrijf over het klamme laken waar ik onder lig, ik zoek instinctief naar je huid maar grijp in iets drekkigs. Ik kan je wel horen, je snurkt soms en schuift onrustig, maar waar ben je dan? Ik kom half overeind en zoek je silhouet maar het licht is te grijs en te fel. Het prikt in mijn ogen. Snel ga ik weer achterover liggen, in de grillige schaduw die mijn planten werpen vanaf de vensterbank. Ik geef ze te veel water, maar snoei ze nooit. Het zijn kale, verwrongen moerastakken geworden. Mijn hoofd doet erg veel pijn. Wat een ellende.

gif-ruiters

Ik had dit kunnen zien aankomen, daar hoef je geen Nostradamus voor te zijn. Vannacht stonden we nog samen op het dak van een herenhuis, het miezerde en het regende vonken. In de ene hand een sterretje, in de andere een flink glas champagne. Onhandig omhelsden we elkaar. Het vuurwerk, de lachende, schreeuwende, wangzoenende mensen, alles leek onscherp behalve je mond die zei: '...eigenlijk is het ook gewoon leuk samen. We beginnen weer opnieuw...' En dat deden we, de glazen rinkelden zwaarmoedig, we tongden innig en om ons heen leek alles stil te vallen, alsof we in het oog van een wervelstorm stonden.

Ik ben half van de bank gevallen. Mijn benen liggen er nog op, maar de rest van mijn lichaam ligt in de ravage die we hebben gemaakt voordat we gisteravond naar het feest gingen. Het wás leuk, bijna romantisch zelfs. We luisterden harde muziek en dronken alvast wat zoetige cocktails; Caprinha's en Cuba Libres, wat te veel eigenlijk. Een stuk of zes, de zevende namen we mee op de fiets. Toen we net voor middernacht binnenstommelden bij onze vrienden hadden we de champagne eigenlijk al niet meer nodig om het sociale ongemak van de nieuwjaarswensen te verdoven.

Al ging je wel huilen toen je voor de zoveelste keer verloor met Risk. Het is maar een spelletje hoor, zei ik.

Je bent wakker geworden van mijn onhandige katergedrag. 'Gelukkig nieuwjaar,' zeg ik maar je reageert niet echt en bromt alleen een afstandelijk goedemorgen. Echt gelukkig zijn we al een tijdje niet meer geweest, maar ik vond onze relatie nog prima werkbaar. Dat familieweekend tijdens de kerst, bijvoorbeeld, hebben we samen prima doorstaan. Het troosteloos tropische zwemparadijs. De entertainer die op zijn keyboard eindeloos kerstliedjes speelde tijdens het diner. De gesprekken over studies en werk met aangetrouwde tantes. Het prefab interieur van de bungalow, we sleepten elkaar erdoorheen. Al ging je wel huilen toen je voor de zoveelste keer verloor met Risk. Het is maar een spelletje hoor, zei ik. Mensen lachten. Jij keek triest naar buiten, de besneeuwde nacht in. Teder verontschuldigend aaide ik je onder tafel over je been, maar ergens was ik ook wel trots op mijn glorieuze annexatie van Azië. Ik had je legers uitgeroeid tot ver in Kamtsjatka. Jij ging naar bed, ik speelde een laatste potje met wie nog durfde. Toen ik onze kamer binnensloop en naast je kroop, was je nog wakker. Je lag te woelen en wilde met me praten. Ik wist al wat er kwam, twijfels en zorgen. 'Ik ben echt heel moe schatje,' lalde ik. '...welterusten.'

Na onze kus op het dak was ik in een jubelstemming. Toen we van de ladder klommen probeerde ik steeds een sport over te slaan en verloor bijna mijn evenwicht. Ik pakte je arm vast en hoewel het even spannend was, vielen we niet. We waren samen in balans, als twee gracieuze balletdansers. Je schudde gespeeld geërgerd je hoofd. 'Stel je nou niet zo aan...' Ik gaf je een stralende glimlach, sprong het laatste stukje, maakte een pirouette en huppelde weg, de barbarij van het feest in. Ik keek om waar je bleef, je was in gesprek geraakt met een vriendin van je. Jullie gezichten stonden ernstig, het ging zeker weer over haar relatie met een marinier, die altijd maandenlang op een boot zat. En nog steeds vond ze het gek dat het niet werkte. Iemand zei: '…hoe maak je ook alweer een Margarita? Triple sec, citroensap?' 'En tequila!' wist ik. Ik ging wel even een fles zoeken. Jou raakte ik toen kwijt. De tequila vond ik ook niet, hoe erg ik ook mijn best deed en uit elk glas dat ik zag staan een paar slokjes nam om te proeven.

Ik voelde hoe ik steeds leuker werd. Ik gaf een soloshow van een half uur weg bij de karaokeset. Ik danste op een Ikea-stoel van pershout totdat hij in elkaar zakte. Baldadig kuste ik vrienden (m/v) op hun mond. Ik vond mijn weg naar de draaitafel. Plaat na plaat, een plastic fles met iets rosé-achtigs erin. Steeds minder mensen op de dansvloer, maar de echte diehards bleven natuurlijk gewoon. Met zijn drieën zwalkten ze in een polonaise. Marten voorop, rood aangelopen in een door overmatig shaggebruik aangewakkerde hoestbui, daarachter Jacques met een vaal misselijkheidsgezicht en achteraan Famke, haar wangen zwart van de uitgelopen mascara. Ze zoende deze avond met allebei de andere polonaiselopers.

Ik voelde hoe ik steeds leuker werd. Ik gaf een soloshow van een half uur weg bij de karaokeset.

Jij stond sip in een hoekje. Ik zwaaide uitgelaten, terwijl ik met mijn andere hand de volumeknop nog een tandje verder opendraaide. De eerste januarizon diende zich aan. Mijn laatste discohit ook. Misschien moesten we maar eens naar huis. Althans, dat vond jij. Ik lag euforisch op straat. Al een half uur. Ik wilde nog niet mee. Argumenten kaatsten heen en weer tussen de stille gebouwen. 'Ga nou mee,' 'Ik lig zo lekker' 'Ik wil...' 'Ja ik weet dat je naar huis wilt! Dan gaan we toch verdomme naar huis!' Ik sprong op mijn fiets, de tweede poging was raak en ik fietste zo hard dat je me niet bij kon houden. Ik was erg snel thuis en stiekem ook wel moe. Ik wilde de deur opendoen en gaan slapen, maar jij had de sleutel. Je stuurde me een berichtje: 'ik slaap niet bij jou vanavond, lijkt me beter. x'. Maar je moest wel, je moest de deur voor me opendoen. Ik stuurde terug: 'koM NAAR HIEF, DUER IS OP SLOT XXXXX IK HOU VAN J'. Ik dankte autocorrect voor het enigszins beperken van de taalschade. Terwijl ik op je wachtte, leegde ik mijn maag in de vlinderstruik naast de voordeur.

En nu ben je toch bij me. Je ligt in je eentje in mijn tweepersoonsbed. 'Wil je koffie?' vraag ik. 'Nee, ik wil dat je sorry zegt.' Ik zeg het en al weet ik niet meer precies waarvoor, ik voel het schuldgevoel tot diep in mijn botten.

Ik had, toen we eenmaal binnen waren, eerst een halfuur tegen de tegels in de douche aangehangen, warm shampoowater stroomde in mijn apathische ogen en in mijn zure mond. Maar het hielp niet, ik voelde me niet schoon. Jij was gebleven om te kijken of alles wel goed kwam. Je zat op een stoel, op de overloop. Ik schoof langs je heen, maar half afgedroogd. Ik begon mezelf de trap naar mijn zolderkamer op te slepen. Je zei: 'ik ga naar mijn eigen huis, doei,' en ik meende vervreemding te horen in dat woord. Je spuugde het uit en het vloog me naar de keel. Ik draaide me naar je om, in totale paniek.

In een poging mijn waardigheid te herwinnen, trok ik met een groot gebaar het tochtgordijn dat voor de trap hing om me heen.

'Ik heb je nodig!' riep ik. 'Waarom ga je weg?' Je was stil en staarde naar mijn voeten die op de eerste trede van de trap stonden. Ik volgde je blik. Wat was er mis met mijn voeten? Ik had mijn teennagels niet geknipt, was dat het? Gezeik altijd. Terwijl ik zuchtend mijn pupillen sarcastisch omhoog rolde zag ik in een flits de rest van mijn lichaam. Ik besefte me dat ik een nogal groteske scène aan het schoppen was: ik was nog steeds naakt. In een poging mijn waardigheid te herwinnen, trok ik met een groot gebaar het tochtgordijn dat voor de trap hing om me heen. De gordijnringen sprongen in het rond. Het werd de slechtste Griekse tragikomedie. Met mijn handen om mijn noodtoga geklemd hield ik een eindeloze monoloog. Waarom moet het altijd zo ingewikkeld zijn? Waarom al die emoties? Waarom die afstand? Waarom kunnen we niet gewoon normaal doen tegen elkaar? Jij kromp ineen aan mijn voeten. Je velde fluisterend het oordeel: 'het is klaar nu. Hou op.' Je schreeuwde: 'Hou op!' Ik zakte in elkaar, liet het gordijn los dat scheef bleef hangen in dramatische plooien. De show was over.

Vroeger werd ik op oudjaarsnacht altijd uit bed gehaald om naar het vuurwerk te kijken. Bibberend met een dekbed om mijn kinderschouders stond ik dan in de ouderlijke slaapkamer en tuurde door het raam. Aan de overkant staken ze grote Chinese vuurpijlen in een met zand gevulde wijnfles. Drie deuren verder hadden ze Romeinse kaarsen die vuurballen de lucht in zouden schieten. Dat beloofde wat! Veilig vanachter glas wachtte ik op het schouwspel. De buurman, meneer Bernárd, kwam naar buiten gelopen. Het schijnsel van een sigaar verlichtte zijn gelige snor en weerspiegelde in zijn bril met de getinte glazen. Meneer Bernárd had elk jaar een duizendklapper, illegaal uit België. Met stoere bewegingen en een triomfantelijk gezicht zagen we hem over de stoep voor ons huis kruipen om het gigantische explosief uit te rollen. Over de stoep voor zijn eigen huis, over onze stoep, helemaal tot aan het eind van de straat. Zijn vrouw en dochter stonden in de deuropening naar hem te kijken, bezorgd maar ook een beetje meewarig. De secondewijzer tikte voor de laatste keer dat jaar naar de 12. De buurman hield zijn bolknak bij de lont. Daarna zagen we niets meer. Kruitdamp en een heleboel herrie ontnamen ons de kleurenpracht en het vrolijk ijle gefluit dat waarschijnlijk door andere buurtbewoners geproduceerd werd. Meneer Bernárd knalde altijd het hardst.

Ik doe de deur voor je open om je uit te laten. 'Wanneer zie ik je weer?' 'Voorlopig even niet.' Het miezert nog steeds. Overal liggen vuurwerkresten - slierten rood papier die ooit hevig gevonkt hebben worden zompig en vallen
    langzaam
             uit
                elkaar.

Beeld: Tim Fraanje

Mail

Tim Fraanje (M.A.) draait aan knopjes in synthpop-duo Big Hare en organiseert een experimenteel festival dat Sneeuw en Ruis heet. Hij houdt van knutselen, mooischrijverij, zoete cocktails en dansen in misplaatste outfits.

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
Lees meer
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen