De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Hard//talk is de seismograaf die de trillingen van de tand des tijds registreert. Wat heeft ons afgelopen week bezig gehouden? Wat bespraken we bij de koffieautomaat en waar lagen we wakker van? Deze week vier korte commentaren van onze redacteuren.
Commentaar
Topelite
Ik was een weekje weg – aan de Zeeuwse kust duurt het twee dagen voordat je je realiseert dat Henk Blekers kandidatuur en Liesbeth Spies' halve pirouette geen cynische grappen zijn – en probeerde thuisgekomen de draad weer op te pakken. Om Nederland weer scherp in het vizier te krijgen richtte ik mijn blik op VNO-NCW-voorzitter Bernard Wientjes, de gladste aal tussen Walcheren en de Waddenzee.
Met frisse tegenzin begon ik aan een interview met de voorman van bedrijvig Nederland. De aankondiging op de voorpagina beloofde wat: Bernard Wientjes is ontevreden over het niveau van 's lands politici. Dat schept een band, ik ben ook niet echt onder de indruk van de volksvertegenwoordiging: één derde mist een idee, één derde gevoel voor politiek, één derde moreel besef.
“We hebben weinig toppolitici […] Een goede politicus hoort een visie te hebben,” aldus Wientjes. Me dunkt. “We missen daardoor echt economische kansen. En de economie en het landsbelang liggen zo dicht bij elkaar.” Tot zo ver zijn eigen – nogal beperkte – visie. Verder is het vooral Wientjes die pragmatisme en opportunisme verwart, Wientjes die over een grenzeloze zelfingenomenheid blijkt te beschikken en Wientjes die ontkent arrogant te zijn. En natuurlijk allemaal met dat typische Nederlandse ondertoontje van “ik wil wel, maar de rest…” Het zou meelijwekkend zijn, als het niet ging om de man die door de Volkskrant de afgelopen twee jaar op rij tot 'invloedrijkste Nederlander' werd gebombardeerd.
De schaduwpremier van Nederland die zegt dat de democratisch gekozen volksvertegenwoordiging ondermaats is, dat mag natuurlijk. Maar Wientjes kritiek was alleen geloofwaardig geweest, als niet zo pijnlijk duidelijk was dat hij voortkomt uit arrogantie, en niet uit inzicht. Laat staan uit een bredere maatschappelijke betrokkenheid.
Want dit is onze elite. Eentje die keihard wil vechten voor haar deelbelang, maar maling heeft aan het gebod dat zegt noblesse oblige. In Wientjes wereld valt het landsbelang min of meer samen met het ondernemersbelang. Dat is niet mijn interpretatie, dat zegt hij zelf.
Geert Wilders zegt buikpijn te krijgen als hij naar Wientjes kijkt. Ik wist niet dat het bestond, maar dat lijkt mij een redelijk onderbuikgevoel.
Door Jan Postma
De Kunsten
Kreeftenjurk
Vandaag opent de tentoonstelling Schiaparelli and Prada: Impossible Conversations haar deuren, en het belooft een spektakel te worden: topstukken uit vroegere collecties van modehuizen Prada en Schiaparelli zijn in het Metropolitan Museum of Art met elkaar ‘in dialoog’ gebracht. Ieder jaar organiseert het museum zo'n prestigieuze modetentoonstelling, waarvan de opening sinds 1948 gevierd wordt met een heus sprookjesbal, het Met Ball.
De invloed van een dergelijke tentoonstelling (en rode loper) moet niet onderschat worden. Italiaans zakenman Diego della Valle kondigde plotseling aan het huis Schiaparelli na zestig jaar opnieuw te lanceren met en nieuwe winkel aan het Place Vendôme, en een comeback-collectie in maart 2013 (John Galliano wordt al genoemd als hoofdontwerper). In de jaren dertig runde Elsa Schiaparelli het huis. De concurrente van Coco Chanel combineerde mode en kunst op revolutionaire wijze en was bevriend met de surrealisten. Ze creëerde draagbare kunst: trompe l’oeil-jasjes, hoeden in de vorm van schoenen en avondjurken met scheuren, kreeften en skeletten.
Het lijkt een trend van de afgelopen jaren: vergeten modehuizen worden voor een appel en een ei opgekocht en vervolgens, terend op de goede naam uit het verleden, met veel bombarie opnieuw gelanceerd. Zakenman Arnaud de Lummet haalde dit kunstje al uit met Vionnet, en probeert nu hetzelfde te doen met Mainbocher en Herbert Levine.
Hoewel de herrijzenis van Schiaparelli met enthousiasme wordt begroet, is het de vraag of men in staat zal zijn de iconische geschiedenis van het modehuis eer aan te doen: de motivatie van mannen als Della Valle en De Lummet is puur berekenend – ze kopen een naam, pompen er geld in, gooien er een bekende ontwerper tegenaan en hopen dat mensen het gaan kopen.
Misschien heeft Miuccia Prada, die samen met Schiaparelli werd geëerd in het Met, het wel het beste begrepen van iedereen. "I make clothes", zei ze tegen The New Yorker. "It’s silly."
Door Sanne Rispens
Nieuws in beeld
Frankrijk slaat linksaf; de socialist Hollande wordt de nieuwe president van Frankrijk.
Illustratie: Anne Brakema
Machtige Media
OMG! Internetbubble
Binnen twee maanden werd OMGPOP, het bedrijf achter online tekenprogramma Draw Something, voor 200 miljoen dollar overgenomen en kocht Facebook voor een miljard dollar Instagram,een platform dat foto's met een filter van een vintage feel voorziet.
Dat hebben ze bij OMGPOP goed bekeken: pakken wat je pakken kan op het moment dat je de maximaal haalbare massa op één plek hebt weten te krijgen. Dat hun geesteskind anderhalve maand na de overname alweer een derde van de gebruikers kwijt zou zijn hadden ze natuurlijk allang zien aankomen.
Ook voelt iedereen aan dat Instagram die miljard dollar eigenlijk niet waard is, maar waar het om gaat, is dat het blijkbaar een miljard dollar waard kan zijn. Of je nou koketteert met de kennis van je medewerkers, een specifieke technologie of het aantal miljoen gebruikers: het succes van goed zakendoen ligt verscholen in het wekken van de illusie dat jouw bedrijf dé succesformule heeft gevonden om geld te verdienen met het internet. Zo maken bedrijven elkaar, maar vooral de rest van de wereld gek, want elke nieuwe, gratis en online dienst kan potentieel miljoenen opleveren.
De bom gaat op een gegeven moment barsten. Er is namelijk geen gouden standaard die de waarde van een online community bepaalt en de afhankelijkheid van de altijd wispelturige internetgebruiker draagt niet bepaald bij aan een stabiel investeringsklimaat. Het is alleen zo verdomde verleidelijk, want met weinig dingen valt meer geld te verdienen dan een goede internetbubble.
Door Rutger Westerhof