De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Anna Krijger krijg ineens weer zin om naar de Efteling te gaan.
Actiegroep Stop Oppressive Stereotypes heeft op Facebook zijn onvrede geuit over enkele attracties van de Efteling. Het gaat om Monsieur Cannibale, een zwarte kannibaal met een lepel door zijn neus, en Carnaval Festival, met poppen die karikaturale Afrikaanse Bosjesmannen en Aziaten voorstellen. Deze attracties zouden schadelijk zijn voor kinderen, die op deze manier worden ‘geïndoctrineerd met negatieve beeldvorming’.
Voor politici ter rechterzijde was dit natuurlijk een mooie gelegenheid om van zich te laten horen. Geert Wilders was ‘woest’, Halbe Zijlstra vond het nergens op slaan, want hij gaat heel vaak naar de Efteling met zijn zoontje, en Suzanne Otters, lid van de Provinciale Staten voor de VVD, plaatste ‘uit solidariteit’ met de Efteling heel dapper een foto van haar toetje op Twitter: blanke vla met negerzoen. En de sociale media… Ach ja. Vrouwen die begrip toonden voor de actiegroep moesten zich maar laten verkrachten in een AZC of zo.
Ik moest denken aan de reacties op het kunstproject ‘Zwarte Piet is racisme’, in 2011. Generaties zoete 5-decemberherinneringen dreigden bezoedeld te raken door deze aanklacht en wie zelf met de beste bedoelingen Zwarte Piet had gespeeld, voelde zich persoonlijk aangevallen. Begrijpelijk, denk ik. Het Sinterklaasfeest en de Efteling zijn de meesten van ons erg dierbaar. Zijn wij witte Nederlanders dan per definitie een stelletje racisten?Natuurlijk niet. Maar het kan, heel misschien, zo zijn dat enkele attracties van de Efteling, net als Zwarte Piet, op een onwenselijk karikaturale manier gekleurde mensen afbeelden.
Wanneer je dit, als witte man of vrouw, moeilijk vindt om te begrijpen, kun je een andere minderheid waarin je je beter kunt verplaatsen als voorbeeld nemen. Zoals die andere groep mensen die ook stelselmatig heeft geleden onder de vreselijkste vormen van racisme en ook het slachtoffer is geweest van raciale stereotyperingen: Joden.
Ieder gezond mens met een minimum aan verstand zal gruwen bij de gedachte aan een attractie in een pretpark waar een kwaadaardige Jood met een haakneus en een zak geld in potjes met kinderen staat te roeren. Terwijl ik eraan denk, lopen de rillingen over m’n rug. Maar wanneer zwarte mensen laten weten dat ze zo’n stereotype liever niet meer zien, dan moeten zij ‘een baan zoeken’ en zich niet met ‘onzin’ bezighouden, zoals Halbe Zijlstra het verwoordde.
Opvallend genoeg reageerde De Efteling zelf een stuk begripvoller en volwassener op de klacht van Stop Oppressive Stereotypes. Via een woordvoerder liet het park weten ‘een dagje uit te willen zijn voor iedereen, ongeacht geslacht, ras, politieke of seksuele voorkeur’. Het wil dan ook graag in gesprek met de actiegroep.
Ik krijg meteen zin om naar de Efteling te gaan.