De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Hard//talk is de seismograaf die de trillingen van de tand des tijds registreert. Wat heeft ons afgelopen week bezig gehouden? Wat bespraken we bij de koffieautomaat en waar lagen we wakker van? Deze week vijf korte commentaren in woord en beeld van onze redacteuren.
Commentaar
Diepgang voor de aftrap
Vandaag bezoekt het Nederlands elftal het voormalig vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau. In hun aandoenlijke vooruitblikken op deze gebeurtenis hoorde je de mediatraining en het gebrek aan opleiding buiten hun sport: “Het is natuurlijk niet de leukste plek om naar toe te gaan, maar het is wel enorm goed voor je ontwikkeling,” zei Johnny Heitinga (die volgens De Speld sowieso in existentiële vormcrisis zit). Ze zijn goed voorbereid, volgens aanvoerder Mark van Bommel: “Iedereen praat erover, heeft het er vroeger in de klas op school over gehad. We weten waar we naartoe gaan.” Gelukkig maar. Gregory van der Wiel wist wel dat daar “echt schokkende dingen” gebeurd waren.
Voetbal is al jaren de meest apolitieke sport op aarde. Een EK of WK vormt voor ons als kijkers dan ook het ideale moment om ons eindelijk eens goed te laten afleiden van de problemen in de wereld. Het kabinet mag dan wel overwegen om het toernooi te boycotten vanwege Oekraïne's omgang met de mensenrechten, wij hoeven dat gezeur even niet aan ons hoofd. Vanwaar dan deze humanitaire interventie? In 2010 bezocht Oranje ook al de cel van Nelson Mandela. Wat wil men hiermee zeggen?
Dat achter het goedaardige karakter van het voetbalspel zelf een diepe slangenkuil schuilgaat, wisten we al langer. Nu is de Italiaanse competitie voor de zoveelste keer in een gok- en omkoopschandaal is beland. Keeper Gianluigi Buffon betaalde anderhalf miljoen euro aan een tabakzaak in Parma, “voor twintig Rolexen”. Als iemand zoveel horloges koopt, dan weet je wel hoe laat het is. De FIFA is al jaren corrupter dan de maffia. Clubs worden gekocht door wapenhandelaren en racisten. Maar het kan niemand iets schelen, zolang de bal maar rolt.
Het getuigt van een gewaagd soort hypocrisie dat de KNVB niets over de gevangenneming van oppositieleider Joelia Timosjenko wil zeggen, maar voor iets oudere oorlogsmisdaden wel een geschiedenislesje reserveert. Ik hoop dat Hans Kraay Jr. de diepte-interviews na afloop doet, ter compensatie. Bedenkt u zelf maar een grappige vraag.
Door Rutger Lemm
Zelf
Onze criminele voorouders
Het Oudnederlands is er een stuk ouder en minder vrolijk op geworden, afgelopen week. Leerden we op school nog dat onze taal begon met Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic anda thu wat unbidan we nu (grofweg: “hey bitch, let’s fuck”), nu heeft de Oudgermanist Arend Quak die lijst uitgebreid met onverkwikkelijkheden als worgelno (lijk aan de galg), weerderde (castratie), tovergeve (gifmengerij), en diereemoest (diefstal van het lijk van een knecht). Deze en andere juridische begrippen staan als vertalingen bij de Lex Salica, een Merovingisch wetboek uit de zesde eeuw.
Aangezien verboden zelden zonder aanleiding worden uitgevaardigd, kunnen we hieruit afleiden dat onze voorouders zich naast moord en doodslag ook te buiten gingen aan grafroof, brandstichting, heiligschennis, echtbreuk, maagdenroof, het verleiden van dienstmeisjes, en het ongeoorloofd berijden van paarden. Zie voor dat laatste ook Hrafnkel’s Saga.
Er is dus toch rechtvaardigheid. Toen Dr. Quak mij Althochdeutsch en historisch-vergelijkende taalkunde onderwees, bestond het gehoor uit een germanofiele filosofiestudent met een linguïstische hobby en een Portugees meisje dat nooit iets zei. Toen al wist hij te vertellen dat het Oudnederlandse woordenbestand veel groter was: plaatsnamen gaan vaak terug tot de Frankische tijd.
Dat is waar Oudgermanisten op zijn aangewezen: krabbels in de marge, flarden van sagen, zwaar verhaspelde plaatsnamen. De omstreden linguïst Theo Vennemann betoogt in Europa Vasconica, Europa Semitica op basis van plaatsnamen zelfs dat de Germaanse talen substantiëel hebben geleend uit het Phoenicisch en het proto-Baskisch, wat ook zou blijken uit “typisch Semitische” elementen in de Germaanse sagen. Het doet denken aan Dennis Hoppers “The Sicilians were niggers”-speech uit True Romance.
Ironisch genoeg was de ontdekker van “Hebban olla vogala”, Henry Sweet, tevens het model voor de seksistische oude mopperkont Henry Higgins in My Fair Lady. U weet wel, van “Never let a woman in your life!”
Door Floris Solleveld
Nieuws in Beeld
Ver weg
Zombie-apocalyps
Toen Centers for Disease Control and Prevention (CDC) vorige maand tips plaatste op haar weblog hoe een zombie-apocalyps te overleven, had het Amerikaanse staatsorgaan moeilijk kunnen bevroeden dat de grap bittere ernst zou worden.
In navolging van een gruwelijk incident in Miami, waarbij een 31-jarige man zich tegoed deed aan het gezicht van een (nog levende) zwerver, zag het CDC zich genoodzaakt de almaar groeiende internetgeruchten te ontkrachten en een officiële verklaring uit te brengen, waarin de mogelijkheid van een op handen zijnde epidemie stellig wordt ontkracht.
Of dit het gewenste effect heeft, valt te bezien. Afgelopen week vermoordde Alexander Kinyua zijn kamergenoot, wiens hersenen en hart hem tot maaltijd dienden. Een dag erna vond Wayne Carter het nodig de agenten die hem wilden arresteren te bekogelen met zijn eigen ingewanden, alwaarna een Chinese student de dood vond, aangegeten en in stukken gehakt door zijn Canadese geliefde (tevens pornoster).
Ik kan me nog goed herinneren hoe diep geschokt ik was, als twaalfjarige, na een stiekeme en nachtelijke kennismaking met The Night of The Living Dead. Maar de zombies van mijn nachtmerries staan in geen vergelijking met de horror van de realiteit.
Mensen die mensen eten ontmenselijken zichzelf. Het is een anti-existentiële daad, waarvan de gruwel door al te normale verklaringen als drugsgebruik of psychose niet afdoende wordt gedekt. Dan liever een exotisch virus dat voor zombies zorgt. Het menselijke aspect komt anders zo dichtbij, dat is ondraaglijk.
De term 'zombie-apocalyps' was op 1 juni jongstleden Google's op drie na populairste zoekterm. Een zeer waarschijnlijk ook aan de filmindustrie te danken eer. Over de met gruwelijkheden gevulde vuilniszakken aan de Mexicaanse grens blijft het ondertussen relatief stil. Misschien moeten we, voordat die voor heisa zorgen, eerst beseffen dat niet de drugs, maar wijzelf het virus zijn dat aan ons vreet.
Eshter Wertwijn
Commentaar
Spijtig Europa
Normaal gezien schrijf ik niet over politiek. Niet omdat ik het onbelangrijk vind (nou ja, een beetje dan), maar omdat anderen er meer zinnigs over kunnen zeggen. Deze keer een uitzondering, omdat ik het nu moeilijk onzinniger maken kan. De hoofdrol is voor Herman 'haiku' van Rompuy, de eerste president van de Europese Raad. In een dertig seconden durende video kondigt hij een masterplan aan. Onder het geflits van camera's licht de bedeesde Belg een tipje van de sluier op. Het plan, waar in de krochten van Brussel nog aan gewerkt wordt, moet ervoor zorgen dat het sociaal-economisch beleid beter op elkaar wordt afgestemd.
Goh, ja, volgens mij werd het daar ook wel eens tijd voor. Ondanks dat ik bijna dagelijks een krant onder ogen krijg, begrijp ik eigenlijk maar weinig van de economische (en in feite ook politieke en sociale) crisissituaties die de EU teisteren. Maar ik begrijp wel dat er beter samengewerkt zou mogen worden, en dan liever vandaag dan morgen. De aankondiging wordt breed uitgemeten, maar ik zie het nieuws eigenlijk niet. Het commentaar van onze minister-president dat "we de problemen hier en nu moeten aanpakken" was waarschijnlijk bedoeld als daadkrachtige retoriek, maar maakt eerder een gebrek daaraan zichtbaar.
Hoewel ik doorgaans net zo positief ben over Europa als Rob Wijnberg, verbetert de poeha rond deze aankondiging mijn beeld van de Europese samenwerking niet bepaald. Spijtig, zo zou Van Rompuy zeggen, omdat Europa het zich niet kan veroorloven nog meer zieltjes te verliezen. Ik mag dan weinig weten van politiek, daarin ben ik zeker niet de enige – en een mening is snel gevormd. Zeker een negatieve.
Door Roos Euwe