In samenwerking met Vrij Nederland brengt Hardhoofd bijzondere reistips. Deze keer: een van de geheimen van Berlijn." /> In samenwerking met Vrij Nederland brengt Hardhoofd bijzondere reistips. Deze keer: een van de geheimen van Berlijn." />
Asset 14

de geheime Berlijnse hippietuin

-Deze tip verscheen eerder in de rubriek ‘Wunderkammer‘ van Vrij Nederland. Europa wemelt van de verborgen kunstschatten en geheime meesterwerken. Op vn.nl is er elke dag aandacht voor een aanbevelenswaardige ontdekking. Ook een suggestie? Stuur ‘m op naar wunderkammer@vn.nl met een motivatie waarom de kunstschat opgenomen moet worden in de Wunderkammer en win een VN-fietstas gevuld met boeken-

Je hebt Berlijnfanaten en je hebt Berlijnhaters. De fanatici krijgen bij elke verwijzing naar het woord ‘Berlijn’ een dromerige blik in de ogen en beginnen licht kwijlend te mijmeren over “dat barretje in Kreuzberg, die club in Friedrichshain, die wafeltent in Prenzlauer Berg”. Je kunt weglopen en thuis de was gaan doen, als je terugkomt staan ze er nog steeds. “Oh en de zondagmarkt in Mauerpark en de Müggelsee en de döner kebab in de Yorckstrasse en…” De haters zeggen altijd hetzelfde: “Ik vond het een lelijke, kale, koude kutstad. Geen wonder dat het de hoofdstad van de Nazi’s moest worden. Gatverdamme. Ik snap niets van die hype.” Meestal zijn deze mensen een keer in Berlijn geweest: in de winter, met hun ouders, toen ze zeventien waren. Ja, dan is de Duitse hoofdstad behoorlijk deprimerend.

Maar Berlijn is, met name in de zomer, als Susan Boyle: je moet voorbij het uiterlijk durven kijken. De mooiste plekken zijn zo verstopt dat je ze zonder gids of op z’n minst een gouden tip niet kunt vinden. De buitenkant van een saai gebouw in een stille straat verraadt niet dat er binnen een bruisende club huist. Op een raar binnenplaatsje vindt een uitverkocht concert plaats. De kelder van je buurman blijkt een galerie te zijn, met een verrassend mooie fotocollectie. Het is een droom en tegelijk een nachtmerrie: hoe meer je ontdekt, hoe meer je je realiseert dat je van alles misloopt, iedere keer dat je nietsvermoedend door een ogenschijnlijk normaal steegje fietst.

Toen ik er woonde, maakte ik er aldus een dagtaak van om niets aan mijn aandacht te laten ontsnappen. Als een neuroot struinde ik van Oost naar West alle obscure plekken af. Ik hield een lijst bij die ik zorgvuldig afwerkte. Elke keer als ik dacht dat ik een beetje bij was, kwam ik weer in Görlitzer Park een of andere geflipte Italiaan tegen die me verzekerde dat ik écht een keer naar een pingpongkelder in Schöneberg moest gaan. “Ze serveren bier in Neanderthalerschedels! David Bowie speelt er soms een acoustische set van een kwartier! En alle barmeisjes zijn Zweeds én biseksueel!” Dan begon het weer overal te tintelen en trommelde ik mijn vrienden bij elkaar, die zich zuchtend lieten meeslepen.

De beste tip die ik kan geven, is de geheime hippietuin die ik min of meer per ongeluk ontdekte. Het vergt wat moeite, maar het is het absoluut waard. Na een aantal hindernissen (hekken, zwiepende takken) kom je via een overwoekerd treinstation waar de post van heel Duitsland tot in de jaren ’90 vandaan vervoerd werd, in een wonderlijke, magische tuin terecht. Overal staan of hangen vreemde kunstwerken van de eigenaren (die ik nooit heb aangetroffen): winkelwagentjes, wieldoppen, stofzuigerslangen vormen de meest curieuze bouwsels. Je loopt onder de bomen over het voormalige perron, waar rode houtsnippers voor je zijn uitgestrooid als pad. Het voelt alsof je een Tim Burton-film ben binnengetreden; het is een beetje eng en tegelijk ongelofelijk romantisch. Aan het einde staat een bankje, gemaakt van een wiel, waar je kunt gaan zitten mijmeren. Of zoenen natuurlijk.

(UPDATE juli 2011: de tuin is helaas niet meer bereikbaar. Wij verwijzen u graag naar onze andere Berlijn-tip)

Mail

Rutger Lemm is schrijver, grappenmaker en scenarist. In 2015 verscheen zijn debuut, 'Een grootse mislukking'. Hij is een van de oprichters van Hard//hoofd.

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen