Hét straateten van Berlijn." /> Hét straateten van Berlijn." />
Asset 14

Mustafa’s gemüse kebab

In twee van mijn meest dierbare televisieseries, Seinfeld en Curb Your Enthusiasm, wordt veel nadruk op uitzonderlijke eettentjes gelegd. Een groot aantal afleveringen draait om een legendarische yoghurt, vers fruit, Palestijnse kip, calzones of soep, waar de hoofdpersonen dan meestal de toegang toe ontzegd wordt. In The Soup Nazi, een van de meest beroemde afleveringen van Seinfeld, moeten de klanten zich aan een hele ingewikkelde procedure conformeren om een kopje van de heerlijke brouwsels te krijgen. Het is het waard, maar als George dan toch opstandig wordt over zijn hoeveelheid brood, is de soep-nazi onverbiddelijk: “No soup for you!”

Ik begreep nooit helemaal waar de personages zich zo druk om maakten. Natuurlijk zijn er ook in Nederland hele goede broodjeszaken, weet ik waar je de beste Vlaamse frites kan halen, kan ik een goed onderscheid maken tussen een goede en een slechte vestiging van de Maoz en doet de Burgermeester goede zaken, maar afhaaleten waar mijn leven om zou draaien? Is dat niet wat overdreven?

Deze series spelen zich af in New York en Los Angeles, immigrantensteden bij uitstek en allebei groter dan Den Haag, Amsterdam, Rotterdam, Maastricht en Groningen bij elkaar. Hier vind je de beste recepten en de grootste concurrentie, terwijl bij snackbar ’t Snorretje in Amsterdam-Oost altijd wel een paar lamme studenten bij gebrek aan beter naar binnen waggelen. Als een bepaalde zaak dan toch bovengemiddelde kwaliteit biedt, wordt het al snel veel te duur en staan de yuppen alweer voor je te ‘harrrr-harrrrr-harrrrr’-en in de rij. In Nederland hebben we helemaal geen straateten waar je een moord voor doet.

Nu hebben we het geluk dat de Duitse hoofdstad Berlijn inmiddels een soort Nederlandse provincie is geworden en we toch toegang hebben tot culinaire grootstedelijke hoogtepunten. Je hebt daar ongelofelijke falafel met verse sla en gegrilde groenten en geheime Egyptische sausjes, die je onder het eten van die ‘um-um-um’-geluiden doet maken. Sushi gemaakt door gepensioneerde samoerais die hun zwaarden alleen nog gebruiken om de hemels zachte zalm te snijden. Canadese pizza met aardappel en tijm en een bak met rucola waar je lekker veel uit mag scheppen. Het is allemaal spotgoedkoop. Zoals een snelle hap moet zijn.

Het beste voorbeeld is Mustafa’s gemüse kebab. Het is eigenlijk niet echt een tip, want elke Berlijner en vele toeristen kennen dit hokje op Mehringdamm reeds. Mustafa is zo populair dat hij allang niet meer in de zaak staat en een kekke website en zelfs een gelikte bioscoopreclame heeft. Maar er is nog altijd maar een locatie, gerund door familieleden, waar permanent een lange rij staat en een broodje gewoon nog 2,90 kost.

Döner kebab is dankzij de grote Turkse populatie in Kreuzberg hét straateten van Berlijn, en er zijn legio plekken waar ze het op fantastische wijze maken. Maar de kip-kebab van Mustafa, gemengd met gegrilde, gekruide groenten, fetakaas, citroensap en geheime ingrediënten, is geniaal. De medewerkers blijven vriendelijk onder de grote drukte, maar ik stel me toch altijd maar nederig op als ik aan de beurt ben. Ik ben als de dood dat ik een verkeerde opmerking maak, ze mijn broodje uit mijn handen grissen en schreeuwen: “Kein gemüse kebab für dich!”

Mail

Rutger Lemm is schrijver, grappenmaker en scenarist. In 2015 verscheen zijn debuut, 'Een grootse mislukking'. Hij is een van de oprichters van Hard//hoofd.

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen