Het meest memorabele feest dat ik ooit heb gegeven, gaf ik op de basisschool. Ik woonde toen in Haren (bij Groningen), een dorp dat inmiddels berucht is om haar feesten. In de jaren negentig was Haren echter hoogstens bekend onder plantenliefhebbers. Er viel toen dus nog wat eer te behalen aan een goed feestje.
Op onze basisschool groeide het goede-feestjes-geven uit tot een ware traditie. Natuurlijk kon het niet allemaal even origineel zijn – er waren vele ‘neem je zwemspullen mee’-feestjes (Haren had, naast een hortus botanicus, ook een zwembad) en vele ‘moordenaartje’-feestjes (waarbij je tumtummetjes kon winnen door goed te letten op iemands oogspieren). Maar de beste feestjes waren de feestjes waarbij kinderen zelf iets hadden bedacht; en hun familie hadden ingezet voor de uitvoering. Eén vriendinnetje had een gymzaal ter beschikking (haar vader was gymleraar), waar we konden apenkooien zonder op onze motoriek beoordeeld te worden of teams te hoeven kiezen (al die zaken die gym zo ondraaglijk maken). Een ander vriendinnetje had een speurtocht uitgezet in het bos achter haar huis, waarbij als spoken verklede familieleden achter bomen vandaan sprongen. En ik, ik had ‘het junglefeest’.
Voor ‘het junglefeest’ was elke kamer van ons rijtjeshuis veranderd in een scène die je in een oerwoud tegen zou kunnen komen – tenminste, zoals ik me toen een oerwoud voorstelde. Ik was weken bezig geweest met alle voorbereidingen. Overal waren lianen en varens en bromelia’s van papiermaché en karton opgehangen. Er waren dierenmaskers die kinderen bij binnenkomst op konden zetten, om zich beter in hun rol in te leven. Vervolgens gingen ze de verschillende kamers langs. Er was een kamer met een grote getekende giraffe, die achter elke vlek een quizvraag had zitten. Er was een kamer waarin we een kudde olifanten naspeelden met dropveters als slurf en staart tegelijk: een dropveterparade. En het allerbeste was de kamer waarin mijn (13 jaar oudere) broer een orang oetan speelde. Wat het spelelement was in die kamer weet ik niet meer, daar ging het ook niet om. Het ging erom dat mijn broer met één hand de boekenkast inklom – in zijn andere hand had hij de onvermijdelijke banaan. Dat hij op ons afsprong vanuit die kast, dat hij apengeluiden maakte en met zijn armen over de grond heen en weer rende, kortom: dat hij een levensechte orang-oetan neerzette, en dat wij echt even dachten dat we in een tropisch regenwoud zaten.
Oké, ik was geen vijf meer ten tijde van het junglefeest, zoals de titel van deze TIP suggereert. Maar het gaat om het idee, het idee van het kinderfeestje. Die kinderfeestjes waren zo geweldig omdat we samen iets deden, we verzonnen activiteiten, uitdagingen, spelletjes. We gingen er niet vanuit dat als je mensen samen in een ruimte zet ze zich vanzelf wel zullen vermaken. Mensen samen in een ruimte zetten: het is het concept van zowel het gros van de ‘volwassen’ feestjes als van Sartres Achter Gesloten Deuren, je weet wel, van ‘de hel, dat zijn de anderen’. Natuurlijk, volwassen feestjes hebben op Sartres scenario voor dat er taart is, soms ook muziek, met een beetje geluk zelfs drank. Maar het concept blijft hetzelfde: zie maar hoe je je met elkaar vermaakt. (‘En… wat doe jij in het dagelijks leven?’)
Toen we pubers waren en we niet konden wachten om volwassen te zijn, hadden quasi-volwassen feestjes nog zo hun charme. We staarden dan naar onze taart en/of ons drankje, hopend dat we niets stoms zouden zeggen, hopend dat iemand anders iets leuks zou zeggen. We zetten onszelf met anderen in een ruimte zonder al te veel verder vermaak, omdat we toch te veel met onszelf bezig waren om op iets buiten onszelf te letten. Hopelijk zijn we die fase nu allemaal wel voorbij. We zijn inmiddels toch oud genoeg om niet langer volwassen te willen zijn.
Waarom voegen we niet wat meer toe? Waarom geen quizzen meer, geen speurtochten, geen dropveterparades? Of op z’n minst wat tumtums? Laten we vooral weer feesten alsof we vijf zijn, maar dan zonder ouderlijk toezicht en met drank. Bijvoorbeeld – bij voorkeur – op het nu al legendarische hard//hoofd-jubileumfeest.