Asset 14

Gang vol schoenen

Mees heeft een ongrijpbaar verlangen naar nieuw schoeisel. De collectie rechtvaardigt zelfs een walk in closet: "Ik dacht dat ik elke dag in mijn roze gevederde badjas met een versgeperste jus en de krullers nog in mijn haar, mijn handen langs de zijden blouses zou laten glijden en dat precies het goede paar muiltjes als in een Disney-film vanzelf naar voren zou komen trippelen." Niets blijkt minder waar.

Een paar jaar geleden verhuisde ik naar een andere stad, negen duizend kilometer verderop. In aanloop naar mijn migratie moest het huis worden uitgemest en drie vriendinnen waren me te hulp geschoten bij het uitzoeken van mijn klerenkast. In de lange gang hadden we al mijn schoenen naast elkaar gezet, een driedubbele rij. Zevenennegentig paar schoenen, het gros hakken, staarden me trouwhartig aan, keurig in de houding. Vanuit de deuropening keek ik ernaar. “Weet je wat het is Mees, over tien jaar heb je weer honderd paar”, zei mijn vriendin. Ik knikte en liep er keurend langs. Weg, weg, weg, weg. Er bleven er twintig over. Inmiddels is het drie jaar later. Ik woon weer in hetzelfde huis met de lange gang. Ik ga er rustig vanuit dat het twintigtal zich heeft vervijfvoudigd. Bijzonder, want ondanks deze Imelda Marcos-neigingen draag ik over het algemeen maar enkele paren, en wel de nieuwste. Tot er weer een helverlichte etalage verschijnt, met daarin twaalf centimeter hoge exemplaren.

Altijd maar weer die zucht naar iets nieuws, waar komt dat toch vandaan? Als het geen schoenen zijn, dan is het wel weer iets anders. De mannen die dit lezen en stoer verkondigen dat ze maar twee paar schoenen hebben, kwijlen waarschijnlijk bij de aanblik van de verkooppagina van Apple, of spitten elke zaterdag de schappen door bij Concerto (doet iemand dat eigenlijk nog wel eens?). Het duurt niet lang voordat we zijn uitgekeken op datgene dat we hebben en we wederom reikhalzend uitkijken naar verandering van spijs. Of in elk geval een nieuwe iPhone.

Illustratie: Elise van Iterson

De psychoanalyse, vooral bekend als een stroming die werd opgezet door een cokeverslaafde Oostenrijker die ons vertelde dat we onbewust te allen tijde geobsedeerd zijn door piemels, biedt een inzicht in dit ongrijpbare verlangen. Freuds leerling Jacques Lacan schreef hier uitvoerig over. In Objects of Consumption, Causes of Desire beschrijft Yannis Stavrakakis de oorzaak van begeerte en de manier waarop dit invloed heeft op ons consumptiegedrag vanuit het standpunt van Lacan. Het komt erop neer dat vanaf het moment waarop de mens taal ontwikkelt en zich realiseert dat niet alles één is, maar dat er een onderscheid is tussen ‘ik’ en de ‘ander’, het verlangen ontstaat naar een eenheid. Omdat we hiertoe geen directe toegang hebben, voelt de mens een soort leegte, een verlangen naar iets anders, naar iets wat mist, iets waaraan onmogelijk te voldoen is. Er is niet één object van verlangen, enkel een object dat het verlangen aanwakkert. Zoals een nieuw paar schoenen. Vanuit advertenties en onze zogeheten consumptiemaatschappij wordt dit verlangen uiteraard wel een bepaalde richting op gestuurd. Het wordt aangewakkerd en gecreëerd. Ons wordt wijsgemaakt dat we dingen écht nodig hebben en als de reclame-industrie onze fantasie niet opstookt dan zorgen we hier zelf wel voor. Deze fantasie, het idee dat het object de leegte in ons zou kunnen vullen (kan iemand een fallusgrap maken, alsjeblieft?) kan nooit worden waargemaakt, alleen een tijdelijk gevoel van voldoening geven.

De helft van je lichaamsgewicht dat rust op een paar vierkante centimetertjes.

Hoe lang duurt het totdat een aangeschaft paar schoenen niet meer genoeg is en de nieuwigheid ervan af? Ik had laatst zo’n frustrerende dag dat ik letterlijk VIER paar pumps in één keer aanschafte. Hetzelfde paar, in rood, blauw, groen en oker. Het klinkt een beetje achterlijk, maar ik voelde me écht beter na die aankoop. Waarom zijn schoenen nou zo’n verschrikkelijke clichéaankoop voor vrouwen? In principe zijn hakken natuurlijk mooi, maar laten we wel wezen: ze doen vreselijk veel pijn. Denk je even in, de helft van je lichaamsgewicht dat rust op een paar vierkante centimetertjes. Maar goed, hakken hebben mooie kleurtjes en glittertjes en de menselijke ziel is simpel. Bovendien is de aanschaf van schoenen een duurzame. Of je nou aankomt of niet, je blijft je schoenen passen en elk nieuw paar is een toevoeging aan de collectie. Tegenwoordig heb ik een walk in closet (in plaats van de vroegere walk-over klerenbaal die mijn huis heette) en staan mijn schoenen op kleur gesorteerd te shinen. Ik postte een foto ervan op Facebook en kreeg veertig keer zoveel likes als al mijn andere posts. Ik dacht dat die kast het ultieme zou zijn. Mijn eigen klerenkamer, net als Mariahs schoenenverdieping. Ik dacht dat ik elke dag in mijn roze gevederde badjas met een versgeperste jus en de krullers nog in mijn haar, mijn handen langs de zijden blouses zou laten glijden en dat precies het goede paar muiltjes als in een Disney-film vanzelf naar voren zou komen trippelen. In werkelijkheid is mijn grijze HEMA badjas weinig sexy te noemen en sta ik mezelf elke dag af te vragen waarom ik geen normale platte schoenen bezit waarmee ik door de sneeuw kan ploeteren. Je weet wel, gympen. Sneakers. Nee hoor. Op die momenten verandert mijn sprookje in het verhaal van Koning Midas, die tussen al zijn goud verhongert.

Dus wat te doen? Het is net als met mijn andere onverstandige gewoonten - roken, drinken, zout eten, biertjes openen met mijn tanden - hoewel ik beter weet, zal ik in de nabije toekomst waarschijnlijk niet ophouden met kopen van mooie hakken die zowel mijn voeten als mijn portemonnee pijn doen. De koopzucht kan onmogelijk gestild worden, maar misschien is het mogelijk mijn verlangen naar nieuw schoeisel om te zetten in een ander soort verlangen. Iets waar ik beter van word. Of beter nog: waar anderen van profiteren. Er zijn ten slotte genoeg dingen die nooit in vervulling zullen gaan, maar waar het toch loont om er voor te vechten. Vrijheid. Vrede. Of in mijn geval, een opgeruimd huis. Als ik nou mijn onderbewustzijn erin kan luizen en kan laten denken dat het voldane gevoel van een aankoop hetzelfde is als het voldane gevoel van het doen van de afwas, of het helpen oversteken van een bejaarde, dan worden we er allemaal beter van. En als ik dan word uitgenodigd om te spreken op een bijeenkomst van de Verenigde Naties, heb ik toch al zestig paar hakken waarop ik de zaal in kan komen paraderen.

Mail

Ava Mees List

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen