Asset 14

Dickens

Welkom bij Mees Leest! Een rubriek waarin Mees een poging doet haar boekenkast te analyseren en de ongelezen exemplaren tracht door te ploeteren. Een eenmansboekenclub, met verhalen uit en over de werken die al dan niet per ongeluk op haar planken zijn terechtgekomen. Deze week aflevering 9:

Charles Dickens - Olivier Twist of Mees leest Charles Dickens eigenlijk niet

Ik ben blut, en daar klaag ik veel over, dus proberen mensen me te helpen met mijn geldgezeik. Veruit de meest gehoorde tip: AirBnB. Het fenomeen waarmee we opeens allemaal ons huis voor bakken met geld kunnen verhuren als hotelkamer aan dikke toeristen met dikke portefeuilles. Geen slecht plan, vind ik. Maar dan kijk ik om me heen, en bedenk ik me dat ik onmogelijk vreemden in mijn huis toe kan laten. Overal oude spulletjes, souvenirs, prulletjes waar alleen ik het nostalgische belang van inzie.

Maar het zijn niet alleen de kleine dingetjes die voor mij van sentimentele waarde zijn. Zo heb ik een groene zithoek van mijn oudtante Wen (de stoel hiervan zie je op de foto hieronder). Vroeger stond die in haar doorrookte woonkamer, onder de vensterbank met orchideeën. Daar zat ik als kleuter in mijn tantes sigarettenwalm een wit bolletje met kaas en halvarine op te eten. Tante Wen droeg van die zware bloemenparfum waar je bij thuiskomst nog naar rook, en had een bril met de allerdikste glazen die ik in mijn hele leven had gezien, van waarachter ze me lachend aankeek. Het was altijd een feest om bij haar op bezoek te gaan.

Toen ze overleed erfde ik behalve haar servies, haar linnengoed, wat boeken, een tafel en de klok waarop we altijd keken of we de trein terug naar Amsterdam nog gingen halen, ook die zithoek. Inmiddels is de rechterleuning verdwenen, en kan je in alle eerlijkheid überhaupt niet op de rechterhelft van de bank zitten. De stoel (waar ik nu in zit) mist drie spijlen en is flink verkleurd. Eigenlijk moet ik het hele stel wegdoen, maar ik weiger. Zo lang ze hier staan heb ik mijn tante bij me, en al noemt een vriendin mijn bank ‘de wachtkamerbank’ omdat je er niet in weg kan zakken, ik vind hem prachtig.

En naast die klok van je tante staat een veertiendelige Charles Dickens-collectie in de kast?

Toen we een week na de begrafenis de bank gingen halen, stonden mijn moeder en ik voor haar boekenkast. Tante Wen las bijna alleen detectives, zeker twee per week. Honderden waren het er, een eindeloze rij Patricia Cornwells en Agatha Cristies. Maar nu was ze er niet meer en geen van ons had een bijzondere liefde voor misdaadromans. “Wil jij...?” “Nee… jij?” Het is het treurige lot van een jarenlang met liefde bijeen gesprokkelde collectie: na je dood raak je het meeste aan de straatstenen niet kwijt. Wie bewaart er niet dozen vol boeken in zijn opslag die naar alle waarschijnlijkheid nooit meer zullen worden gelezen, maar toch ook nooit kunnen worden weggegooid omdat ze van opa waren?

Daar, op die dag in het huis van mijn oudtante, spotte ik bedekt met een laag stof een rij rode boeken: het volledige oeuvre van Charles Dickens, in het Nederlands. “Die wil ik wel,” zei ik, en niemand maakte bezwaar. In de jaren daarna stonden ze als een soort decorstuk op mijn keukentafel, waar er nog wel eens pastasaus overheen spetterde. Nadat ik bijna een hele fles balsamico over de collectie kieperde werd het ook mij te riskant en zette ik de reeks in de kast om daar (net als in hun vorige huis) stof te gaan vergaren.

Hè, maar zei je dat ‘ie in het Nederlands was?

Eh ja, en daar zit hem de crux. Wie gaat er nou Klassieke Engelse Literatuur in het Nederlands lezen? Dat je Oorlog en Vrede niet in het Russisch leest alla, maar een Engels boek in het Nederlands lezen, kom op. Mijn vader, die onder andere Engelse Literatuur studeerde, ontdekte Dickens pas een jaar geleden. Helemaal geobsedeerd was hij ineens door de negentiende-eeuwse schrijver. Twee maanden geleden liep hij mijn woonkamer in en stond hij binnen een minuut, jas nog aan, een passage voor te lezen uit Great Expectations. “Luister toch eens naar die zinnen! Zo mooi! En grappig! En beeldend! Ik kan er geen genoeg van krijgen!” Ondertussen keek ik met een scheef hoofd naar mijn complete, nog nooit ingekeken collectie Dickens. Ik dacht aan mijn liefde voor de door-en-door Britse televisieserie Downton Abbey. Misschien was het nu de tijd om ome Charles Dickens een kans te geven.

Hoe oud is die serie wel niet, de bladzijden lijken wel donkerbruin?

Het jammere aan dode familieleden is dat je ze niks meer kan vragen, en zo heb ik ook geen idee waar deze boeken vandaan komen en van wie ze zijn geweest. Van mijn oudtante, maar misschien van haar echtgenoot ‘Muis’, die dertig jaar geleden overleed. Of van zijn ouders, of mijn eigen overgrootouders, want op internet vond ik dat het Hollandsch Uitgeversfonds de collectie in 1927 op de markt bracht. Die van mij zal van niet lang daarna zijn, want het is de tweede druk, en volgens mijn bron werd de serie gratis aangeboden aan eenieder die een coupon inleverde. Ook ontdekte ik dat de ‘complete’ serie lang zo compleet niet was, en dat er in deze vertalingen hele passages zijn weggelaten. Alleen al dat hilarische gegeven, en de onbekende familiegeschiedenis van deze boeken, zijn voor mij genoeg om ze nimmer weg te doen.

Ja oké genoeg geluld. Hoe was Olivier Twist?

Allereerst heb ik er twee weken over gedaan om te ontwaren wat er in vredesnaam op de kaft staat. Ik zou echt zweren dat ik er ‘Snurksorchen’ in las, en met alle moeite van de wereld kon ik er NIETS anders in zien. Pas vandaag realiseerde ik dat er Charlesdickens staat. Ziet u ‘m?

Dat vroeg ik niet. Ik vroeg hoe het boek was.

Ik geef u twee voorbeeldzinnen.

Voorbeeld A.
"Omgeven van een schoonen omtrek aan den mond eener rivier, bezit zij een haven die haar den aangenamen geur van pek, teer, kolen en touwwerk, een wandelende bevolking met hoeden van wasdoek, een dikwerf herhaald bezoek van beschonken matrozen, en meer anderen voordeelen van den zeehandel, verschaft."

Voorbeeld B.
"Het was namelijk een zware taak, hem te bewegen, zich de geringe moeite te geven om adem te halen, dat trouwens een onaangename bezigheid voor ons allen is, welke echter, door de gewoonte, voor ons welzijn onontbeerlijk geworden is."

Bent u er nog? Nee, ik dus ook niet meer. En zo werd dit boek, vrijwel geheel ongelezen, gewoon weer teruggezet. Het rook trouwens wel heel lekker.

De buren van dit boek?

Alle andere leden van de collectie natuurlijk. Verder: de klok van Tante Wens schoorsteenmantel, zonder batterij. En mijn appeltjeshuistelefoon. Ik ga nú een batterij zoeken.

Kijk uit naar de volgende aflevering van Mees leest:
Germaine Greer - The Female Eunuch of Hoe ik stiekem toch een gekocht boek in deze rubriek wist te proppen

-

Vorige aflevering gemist? Klik hier voor Mees leest: Lévi-Strauss.

Mail

Ava Mees List

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen