In deze nieuwe rubriek wijst Elon ons op een van de belangrijkste onderdelen van het leven: ons voedsel. De kloof tussen mens en natuur is wijd geworden, en dat moeten we maar gewoon accepteren. Elon claimt dan ook niet dat we zelf koeien moeten gaan melken. Maar hier en daar gaat de anonimiteit van ons voedsel echt te ver en kunnen we misschien weer eens de tijd nemen om zelf ingrediënten toe te voegen en iets in alle rust voor te bereiden.
Bijna niemand hoeft tegenwoordig nog ’s ochtends vroeg op om eigenhandig de koeien te melken. Gelukkig maar. Melk kopen we gewoon in een pak. In de supermarkt. En toch maakt bijna iedereen zich wel een beetje zorgen dat kinderen niet meer weten dat melk van de koe komt, en niet uit de fabriek. Dan stel ik me zo voor dat diezelfde zorgen al bestonden toen de melkboer nog langs kwam om zo’n grote melkbus voor de deur te zetten. En dat de vrouwtjes uit het dorp er schande van spraken dat de kinderen niet meer wisten dat melk van de koe kwam, maar dachten dat de melkboer die bussen eigenhandig volsnoot.
Op een goede opvoeding en het nodige onderwijs na is aan dit schijnbare probleem echter niet veel te doen. Vele van ons zullen nu eenmaal nooit een koe melken, en dat is maar beter ook. De kloof tussen mens en natuur is wijd. En tenzij we zoals in The Blue Lagoon noodgedwongen stranden op een tropisch eiland, moeten we die kloof misschien ook maar gewoon accepteren. Tot op zekere hoogte. Want een onnodige vervreemding van de natuur is weer een teken van de verwerpelijke decadentie. Gesneden stukjes appel in een zakje? Moet ik nog meer zeggen?
Aardappels hoef je tegenwoordig niet meer te schillen: die koop je gekruid en wel in een zakje. Rijst kopen we in voorverpakte stoombuideltjes (ofzo) en maïs groeit in een blik. We raken steeds meer en meer vervreemd van ons eten, tot het punt dat het werkelijk niet meer dan voedsel is. Maar eten klaarmaken (het woord koken is soms nauwelijks nog van toepassing) hoeft niet altijd zo snel mogelijk te gaan.
Toen ik voor het eerst in Griekenland kwam, zag ik een vrouwtje aan haar keukentafel één voor één de linzen voor de soep sorteren. Ik merkte tegen iemand anders op dat dit vrouwtje wel een beetje lui was, dat ze dat zo langzaam deed, totdat diegene me uitlegde dat haar geduldige arbeid noodzakelijk was om de steentjes uit de linzen te verwijderen. Dat was nog eens soep. Niets was aan de willekeur overgelaten. Elke linze was met zorg geselecteerd.
Illustratie: Baukje Stamm
Vorige week maakte ik een gerecht met kikkererwten. Het deed me terugdenken aan mijn vroege jeugd, toen mijn moeder zelf hummus (lees: choemoes) maakte, omdat het nog niet kant en klaar in de supermarkt verkrijgbaar was. Ze weekte de kikkererwten dan (minstens) een paar uur in water, waardoor het vliesje zacht werd, en dan zaten we met elkaar om de keukentafel kikkererwten te pellen (RTL5 bestond nog niet). Daar maakten we dan de lekkerste hummus van de wereld van. Omdat we ze stuk voor stuk zelf gepeld hadden.
Het klinkt misschien zonde van de tijd, maar dat valt wel mee. Het kan gewoon voor de tv, met een kop thee, onder een goed gesprek, of onder de voetbal.
Ik weet het, je staat nog niet echt te springen. Maar vertrouw me; de voldoening wacht op je.
PS Om op een enigszins constructieve noot te eindigen, geef ik er een recept voor hummus bij. Het recept, hoewel simpel, is van de grote gastronome Claudia Roden, zij het dat de hoeveelheden naar smaak veranderd kunnen worden:
250 gr kikkererwten, een nacht geweekt
zout
sap van 2 citroenen (ik denk dat ze kleine citroenen bedoelt)
2-3 tenen knoflook, fijgehakt
6 eetlepels tehina/tahin (sesampasta, verkrijgbaar in de Turkse winkel)
4 eetlepels extra vergine olijfolie
evt. 1 theelepel paprikapoeder
evt. 2 eetlepels fijngehakte bladpeterselie
Kook de gepelde erwten 2 uur in schoon water (luie mensen hoeven de erwten niet te pellen, alhoewel dit niet bevorderlijk is voor het eindresultaat). Check of ze goed zacht zijn. Voeg pas na een uur zout toe. Giet ze af, maar bewaar het kookvocht. Draai de erwten met behulp van wat kookvocht tot een gladde pasta in de mixer. Voeg de tehina, citroen, knoflook en 2 eetlepels olie toe. Zet de mixer weer aan en voeg zo nodig extra kookvocht toe om de juiste consistentie te bereiken. Smeer het uit over een bord en garneer met olijfolie, paprikapoeder en peterselie.
Ik hou persoonlijk van warme kikkererwten, op smaak gebracht met citroen en olijfolie, over de hummus heen. Hou daarvoor een deel van de erwten apart en pas de rest van de hoeveelheden aan.