Asset 14

Misschien wilt dat zeggen dat ik toch gewoon een klein klootzakske ben?

De Belgische illustrator Brecht Evens (28) brak in 2009 door met zijn vierde stripalbum Ergens waar je niet wil zijn. Zijn werk wordt veelvuldig vertaald en bekroond. Onlangs verscheen zijn nieuwe boek Panter. Jana sprak met hem.

Brecht Evens schudt geen handen. Hij zoent liever, uitbundig en veelvuldig. Hartelijk verwelkomt hij ons in zijn piepklein driekamer-appartementje in het 20ième arrondissement. “Kom binnen, kom binnen, goede reis gehad? Koffie? Struikel niet over het bed!”

Er gaat een onvermijdelijke charme uit van het krappe kunstenaarsnestje met uitgestrekt uitzicht op de Parijse skyline. Je ziet helemaal voor je hoe Evens hier tussen de rondslingerende lege flessen, panterballonnen en aquarelschetsen over zijn werktafel gebogen zit; penseel in de ene hand, sigaret in de andere. Meer dan een jaar woont hij nu in Parijs. “Na een reis naar Zuid-Frankrijk bezocht ik een vriend in Parijs, uiteindelijk ben ik niet meer weg gegaan. Ik zit hier goed.”

Evens nieuwe album Panter vertelt het verhaal van de ambigue vriendschap tussen Kristientje en de mysterieuze Panter die op een dag uit haar kleerkast opduikt en zich voorstelt als de kroonprins van Panterland. Of hun ontmoetingen droom of realiteit zijn, wordt nooit helemaal duidelijk. Wel wordt snel duidelijk dat Panterland helemaal niet zo paradijselijk is als Panter het kleine meisje met zijn parmantige praatjes probeert doen geloven. “Ik licht vaak een tipje van de sluier op om te tonen dat Panter eigenlijk een leugenaar is. Het is haast ziekelijk hoe hard hij achter de aandacht van een kind hengelt, maar tegelijk is hij ook erg aantrekkelijk en grappig. Ik denk dat die ongemakkelijke ambiguïteit de lezer dicht op de huid zal zitten. Maar Panter is geen pleidooi over kindermisbruik, pleidooien zijn het nooit bij mij.”

“Ik heb hier trouwens ook een pantermasker liggen, als jullie willen...?” Het masker van Evens zorgt voor de nodige ophef bij de buurtbewoners. Argwanend slaan ze de fotosessie op straat gade om vervolgens luidruchtig hun mening over het hele gebeuren te delen: “Hé, qu'est-ce que vous faites? C'est moche!”. Eén vrouw ziet er de lol wel van in en stopt Evens wat kattenvoer toe.

Wijselijk zet Evens het masker af wanneer hij ons meetroont naar een buurtcafé om de hoek. Authentieker kan het ietwat groezelige café dat hij heeft uitgekozen voor een gesprek moeilijk zijn. Het is zelfs gezegend met échte Franse toiletten, u weet wel; zo'n gat in de vloer. De vraag naar “la toilette pour les dames” wordt door de barman op een grijs onthaald. Evens deert het allemaal niet. Koffie zuipend alsof het water is, vertelt hij over zijn leven als artiest in de lichtstad.

“Gent werd me te klein. De anonimiteit van Parijs heeft me deugd gedaan. Mijn kraan was opgedroogd, ik moest even aan 'soulsearching' doen. Maar daar hoef ik verder niet over uit te weiden”, zegt hij, om vervolgens een aanzienlijke tijd bedachtzaam voor zich uit te staren.

“Wanneer ik gelukkig ben, heb ik meer inspiratie. Ik heb niet het gevoel dat ik mijn hart moet uitstorten op papier. Om goed te werken moet het wel een beetje in orde zijn met mij.”

Het lijkt tegenwoordig wel in orde te zijn met Brecht Evens. Hij illustreert kranten, magazines en tekent momenteel zelfs een reisdagboek over Parijs voor Louis Vuitton, de verkoop van zijn boeken loopt de laatste tijd “best goed” en hij wordt nog steeds gesubsidieerd. “Die subsidies heb ik echt nodig gehad. Nu zien dat ik ze niet verlies omdat ik teveel verdien”, lacht hij.

In Frankrijk worden zijn albums uitgegeven door de gerenommeerde uitgeverij Actes Sud. Om een idee te geven: zowel Les Noceurs (Ergens waar je niet wil zijn) als Les Amateurs (De Liefhebbers) waren goed voor elk zo'n tienduizend verkochte exemplaren. “Het Franse publiek is natuurlijk groter, maar de visuele, cinefiele cultuur in Frankrijk en zeker Parijs helpt mijn verkoop waarschijnlijk ook.”

Tegelijk begeeft Evens zich met zijn tekeningen in de wereld van de beeldende kunst. Zo betaal je bij Galerie Martel, bekend van het betere stripwerk, voor een grote Evens-aquarel een paar duizend euro, en die prijzen lijken enkel te stijgen.

“Wat me stoort aan schilderijen is dat je één werk hebt dat je tijdens een tentoonstelling een paar weken kunt bezoeken en dat vervolgens verdwijnt. Een strip is veel democratischer. Je haalt meteen tweehonderd kunstwerken in huis. Daarom ben ik erg gericht op stripboeken. Ik geloof dat tekeningen zonder personages en verhaal minder emoties opwekken. De juiste tekening op het juiste moment kan je doen lachen of janken; dat is toch mijn hoogste doel.”

Of je moet lachen of janken om Panter, mag je als lezer zelf uitmaken. De vriendschap tussen een klein meisje en een al dan niet denkbeeldige panter lijken de aannemelijke basis te vormen voor een mooi geïllustreerd kinderboek, maar gaandeweg begint Panter ongemakkelijk aan je gemoed te knagen. Soms is Panter schattig en haast Disney-achtig, soms is de maniakale blik in zijn vervormde ogen ronduit verontrustend. Niet echt geschikt voor kinderen, deze strip? “ Het is leuk om die beeldcultuur van schattige kindertekeningen te verstoren met allerlei subliminale boodschappen, met dat idee liep ik al vrij lang rond. Toen ik samenwoonde met mijn toenmalig lief maakte ik haar 's avonds altijd bang met verhaaltjes over louche figuren. Panter was er zo eentje: een volwassen mens die doet alsof hij een kinderboekenpersonage is door te praten met zo'n akelig geaffecteerde vertelstem. Als je erover nadenkt is het toch een beetje ziekelijk wanneer volwassenen
zichzelf forceren om boeken en films te maken die kinderen behagen.”

Op visueel vlak onderscheidt Evens zich met dit nieuwe album duidelijk van zijn vorige werk. De décors zijn spaarzamer gebruikt, de nadruk ligt op dialoog en personages. Het album bevat minder prenten die opgebouwd zijn uit duizend-en-één details waarbij willekeurige vormen en figuren overvloeien in hun achtergrond, zoals in Ergens waar je niet wil zijn.

“Ik vind niet dat tekenaars consequent bij een bepaalde stijl moeten blijven, dat levert saaie boeken op. Panter is in het algemeen veel aandachtiger en scherper getekend dan Ergens waar je niet wil zijn. Het boek vroeg daar om, er is een strakkere spanningsboog.”

Valt die scherpte in zijn werk ook te vertalen naar zijn persoonlijk leven? Ziet hij zelf ook scherper, terug in focus? Evens laat een lange stilte vallen terwijl hij aan zijn sigaret lurkt, hij moet ondertussen aan zijn tweede pakje van de dag toe zijn. “Ik denk dat het eerder een kwestie is van het materiaal beter te beheersen. Maar ik ben wel op adem gekomen, ja. Het is ook allemaal wat veel geweest, de afgelopen jaren.”
Op het vlak van ambitie kan Evens zijn carrière tot nu toe terecht geslaagd noemen: “Ik heb ongeveer alles gedaan wat ik dacht te moeten doen voor m'n dertigste. Mocht ik morgen doodvallen, dan is het toch de moeite geweest. ”

“Maar ik denk dat ik narratief nog veel kan leren. Dialogen schrijven tussen mensen die elkaar graag hebben en goed met elkaar kunnen praten, vind ik erg moeilijk. Ik heb meer een oor voor gênante, kromme conversaties. Misschien wilt dat zeggen dat ik toch gewoon een klein klootzakske ben?”

-

Dit interview verscheen eerder in Vlaams dagblad De Morgen.

Mail

Jana Antonissen Jana Antonissen (1992) schrijft sinds twee jaar voor De Morgen over alles dat binnen het breed rekbare begrip cultuur past.

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen