Asset 14

Kerkhof

Voor mensen die zo weinig reislustig zijn als ik is er geen geruststellender plek om te wonen dan naast een kerkhof. Vrienden vinden het luguber dat ik graag met mijn dochter over de begraafplaats wandel, maar de statige bomen en aangeharkte grindpaden brengen mij altijd in een goed humeur. Mijn dode buren ken ik inmiddels beter dan mijn levende. Anna de Wit, 1893–1967. Paulus Been, 1932–2010. Aagje Stam, 1959–1962. Terwijl ik de zerken lees valt mijn dochter in haar wagentje in slaap. Natuurlijk gaat zij liever naar de speeltuin of de kinderboerderij, maar gelukkig heeft zij daar helemaal niks over te zeggen. Wij halen onze frisse neus tussen de lijken en daar zal zij zich bij neer moeten leggen.

Alleen wanneer onze rustieke wandeling verstoord wordt door een stoet rouwenden, krijg ik het ongemakkelijk. De openbaarheid van de plek en de algemeenheid van de dood worden verruild voor een particulier verdriet en mijn graftoerisme voelt opeens misplaatst. Vandaag zie ik ze voor het gebouwtje staan, in het zwart geklede mannen en vrouwen, waarvan de meeste zwijgend roken. Maar ik zie ook iets wat ik hier nooit eerder heb gezien. Een man in een clownspak. Dat zal dan wel een rouwclown zijn, denk ik bij mezelf. Daar heb ik eens een reportage over gezien, een soort cliniclown is dat die met enige gepaste grollen voor wat troostrijk gelach op een uitvaart kan zorgen. Maar deze clown lijkt eerder zelf in diepe rouw te zijn, tranen trekken sporen door zijn witte schmink. Ik slik en duw mijn slapende dochter en mezelf de andere richting op.

Wanneer we aankomen bij het grafmonument met de stenen engel, zie ik dat Annika haar linkerslof mist. Ik vloek binnensmonds, want nu moet ik achterhalen hoe we precies gelopen zijn en als er iets is waar ik slecht in ben dan is dat het wel. ‘‘Meneer, u kind mist een schoen,’’ zegt een dikke man, wanneer we na een vruchteloos rondje weer in de buurt van het uitvaartcentrum zijn. ‘‘Ja, wij waren net aan het zoeken,’’ zeg ik. Het klinkt alsof ik mij verontschuldig, al weet ik niet waarvoor. ‘‘Ze slaapt als een roosje hè,’’ zegt hij vertederd. ‘‘Die arme schat mag toch geen koude pootjes krijgen? Kom, dan helpen wij toch gewoon even met zoeken?’’ Ik wil hem zeggen dat dat niet nodig is, maar met luide stem roept hij de mensen bij elkaar. Het lijkt wel alsof iedereen blij is een opdracht te krijgen, want gretig verspreiden de nabestaanden zich over de rustplaats. Alleen de clown is nergens te bekennen.

‘‘Volgens mij heb ik hem,’’ roept een vrouw verrukt. Ze houdt inderdaad Annika’s slofje omhoog. ‘‘Ontzettend bedankt,’’ zeg ik. ‘‘Zo aardig dat jullie mij even wilden helpen, terwijl jullie toch wel iets anders aan je hoofd zullen hebben.’’ De dikke man slaat een arm om mijn schouder. ‘‘Het was juist prettig om even niet aan Kobus te hoeven denken. Maar er is wel iets wat jij voor ons zou kunnen doen.’’ Hij kijkt bedachtzaam en vraagt dan: ‘‘Hoe heet je?’’ ‘‘Kasper,’’ zeg ik. ‘‘En ik doe graag iets terug. Zeg het maar.’’ ‘‘Kasper,’’ zegt de dikke man, ‘‘wil jij kippensoep met ons komen eten? Kobus zou het zo gewild hebben.’’

Illustratie: Gino Bud Hoiting

We zitten aan een lange houten tafel in een huis waar ik vaak voorbij ben gelopen, maar waarvan de gordijnen doorgaans dicht zijn. De kippensoep smaakt voortreffelijk. Kobus blijkt uit een poeliersfamilie te komen. De dikke man heet Alfons en is zijn broer. ‘‘Alfons,’’ zeg ik voorzichtig na een slok van mijn lepel te hebben genomen, ‘‘mag ik jou wat vragen?’’ ‘‘Vraag maar raak Kasper,’’ zegt hij. ‘‘Zo lang het maar niet mijn pincode is.’’ Hij slaat zijn mond open en ik verwacht een bulderlach, maar er komt alleen een hees gepiep uit zijn keel. ‘‘Wel, toen wij eerder voorbij jullie liepen zag ik een clown. Ik vroeg mij af wie dat was en waar hij nu is.’’ Alfons kijkt mij verbaasd aan. ‘‘Een clown?’’ zegt hij. ‘‘Je moet je vergist hebben.’’ Zwijgend nemen wij beide een hap soep. Dan voel ik een harde klap op mijn rug en ik hoor weer het hese gepiep. Alfons valt haast om van de pret. ‘‘Je werd helemaal wit, vriend, en bruin in je broekie. Maar nu even zonder gebbetjes, dat was Eelco, mijn zoon. Hij zal zich nu wel in zijn studentenflatje aan het afschminken zijn.’’ Alfons vertelt hoe Eelco een laatste eer aan zijn oom wilde bewijzen, aangezien Kobus altijd een groot liefhebber van het circus was geweest. Eelco had verwacht dat alle aanwezigen verkleed zouden zijn als circusartiest, hij had begrepen dat dat zo was afgesproken. Getergd was hij eerder vertrokken. ‘‘Eelco heeft zich altijd een beetje speciaal gevoeld. En over de doden niks dan goeds Kasper, maar met het circus hebben wij dus helemaal niks. Onder ons gezegd en gezwegen, ik ben blij dat ik dat gelul van mijn broer nooit meer aan hoef te horen, over hoe hij eigenlijk in de trapezes had moeten hangen. Het poeliersvak is een vak om trots op te zijn.’’ Aan de andere kant van de tafel heeft de vindster van de slof het over de naderende apocalyps. ‘‘En dan gaan we er morgen dus allemaal aan, en wat dan nog? We hebben toch gelachen?’’ Annika’s wagen staat in een hoek van de kamer. Het is een wonder hoe zij door al dit rumoer heen blijft slapen.

Voor mijn gevoel zijn we uren weggeweest, maar mijn vriendin kijkt helemaal niet verbaasd wanneer we thuiskomen. Terwijl ik haar kus springen de ogen van onze dochter open. ‘‘Heb je lekker geslapen schatje? Of ben je nog aan het dromen?’’ hoor ik in de verte. Dan zie ik dat Annika haar rechterslof mist. Normaal halen wij Chinees met Kerst, maar misschien moest ik dit jaar maar eens een kalkoentje gaan grillen.

Mail

Kasper van Royen is Hard//hoofd-redactielid, is naast vader ook filosoof, ex-docent, ex-dichter, ex-echtgenoot, popfetisjist en postbode.

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen