Asset 14

Alle dieren die ik dood heb zien gaan

Nummer 1 was konijn Wittie, halverwege de jaren tachtig. Máánden had ik gezeurd om een ratje, maar vergeefs. Net zo vergeefs als mijn pleidooi voor een Atari, die ik misschien nog wel liever wilde. Afijn. Ik mocht wel met een vriendinnetje mee op boerderijvakantie. Daar waren net konijntjes geboren en waarom zou ik niet tegen haar ouders liegen dat ik er absoluut één mee naar huis mocht nemen, als kameraad voor mijn Wittie?
Dat zou ik bekopen: het jong bleek een mannetje, en ook nog eens van het type Vlaamse Reus. Daar was kleine Wittie fysiek niet tegen opgewassen: uitgescheurd en doodgebloed lag ze op een ochtend met haar reusachtige (ook dode) jongen in de ren.

Niet veel later was er basisschoolkamp, op een boerderij in Groet. Het rook er naar houtvuur en poep, het regende hele dagen en in de schuur stond een kruiwagen met een doek erover waar we, zo werd ons direct bij aankomst op het hart gedrukt, vanaf moesten blijven. Zo gauw we de kans kregen werd natuurlijk dat doek weggetrokken. Nummer 2: een doodgeboren kalf dat in tweeën was gezaagd om zijn moeder te redden. Werkelijk keurig recht doormidden, in een roestige kruiwagen.

Nummer 3 waren er twee: een vriendje had mijn vissen de gehele pot droogvoer gevoerd. Buik omhoog dreven ze tussen een half pond roodgeel, kartonachtig drap. Behoedzaam lepelde ik ze daaruit. Groef vissengraven in de tuin, bloemetjes rondom. De vissenlijkjes had ik op de spoorbiels naast me neergelegd en toen ik steun zocht om overeind te komen voor de teraardebestelling, was dat precies daar. Een peuterhand, twee volgevreten vissen en een spoorbiels. Het had iets moois, ik weet het nog precies. Goudvissen zijn wit van binnen.

Nummer 4 was Popov. Nadat het vermagerde katje drie dagen mekkerend in de berm had gezeten, namen wij hem maar in huis. Al gauw werd hij een gezellige, dikke poef, maar op een dag was hij weg. Na dagen zoeken belde de vermiste-dierenlijn. Ik greep het meeluisterapparaat van de telefoon (nog steeds jaren tachtig, inderdaad) toen ik mijn moeder hoorde zeggen dat hij, ja, klopt, snik, drie zwarte pootjes en één witte had en gooide het toestel er gauw weer op toen ze vertelden dat Popov dan in twee helften bij hen in de vrieskist lag. De ene helft nog redelijk herkenbaar hoor, konden we even langskomen ter bevestiging? Hij was op de provinciale weg gevonden, waar ik uiteindelijk wekenlang gepost heb tot de vlek in de vorm van zijn lijfje niet meer zichtbaar was op het asfalt.

Foto: Lieke Romeijn.

Nummer 5 waren er weer twee. Mijn buurmeisje Sylvia had wandelende takken waar ik weleens naar mocht komen kijken. Op een dag belde ze aan en dat was opmerkelijk, want zulke goede vriendinnen waren we niet.
"Wil je afscheid komen nemen van Aksel en Taksel?" vroeg ze.
Ik haalde mijn schouders op en liep met haar mee. Op het trottoir stond het terrarium dat ze, voordat ik ook maar iets kon zeggen, omkeerde, de stengels op de stoep kwakte en er bovenop sprong. Ze bleef stampen tot er slechts een lichtgroene vlek op de tegels lag. Vrienden zijn we nooit geworden.

Geertje! Ik weet niet meer waarom ik de cavia in godsnaam Geertje had genoemd, maar nog wel dat hij een prachtige rode vacht had, een vacht vol schurft weliswaar. Dat moest je insmeren met teer, zei de dierenarts. Dus ik kwastte hem braaf vol zwarte pek en de korsten werden inderdaad minder. Zijn pelsje werd weer glad maar op een dag trof ik hem, de rigor mortis vergevorderd, met zijn klauwen en tandjes strak rond de tralies van zijn kooi aan. Met zwaar geweld moest het verstijfde beest worden losgepeuterd. Nummer 6, en counting.

Door deze trauma's een beetje uit te buiten kreeg ik dan toch een ratje. De Atari niet, maar wat was ik wijs met het beestje dat in de mouw van mijn trui overal mee naartoe ging! Hij liet gele pisvlekjes achter in mijn schoolschriften (die ik dan weer met blauwe pen omrandde) en knaagde mijn dekbedden aan gort maar ik vond hem, Puntje, met de dag liever. Die liefde heeft precies zevenhonderdtwintig dagen kunnen groeien, want labratjes zoals Puntje krijgen standaard na twee jaar een enorm kankergezwel.
Toevallig was mijn opa net overleden, waardoor wij een fikse voorraad morfine in huis hadden – uit voorzorg maar bij oma weggehaald. Puntjes gezwel was haast even groot als de rest van zijn lijf, zodat hij overhellend liep, maar zijn dood (een uur na het toedienen van twee volledige morfinepillen, fijngestampt in een Gouds kaasje) moet fenomenaal zijn geweest.

Je zou zeggen dat het bij 7 wel genoeg zou zijn, maar dit gaat door. Eindeloos. Dankzij deze jeugdtrauma's heb ik inmiddels een antenne ontwikkeld die me tijdig waarschuwt voor nabij en vooral gruwelijk dierenleed. Maar door mijn morbide trekken werkt deze juist averechts; in plaats van weg te kijken móét ik kijken. Ik zie alles. Slachthuisfilms, kadavers langs boerenlandweggetjes, schuimbekkende myxomatosekonijntjes in het park. Ik heb zelfs — als verwerkingsmechanisme? — een tijdlang foto's gemaakt van alle roadkill die ik tegenkwam.

Onlangs, tijdens het witten van een houten muur, heb ik nog panisch gezocht naar de minst gruwelijke manier om de langpootmuggen, die met hun dunne trilpoten in de opdrogende verf terecht waren gekomen, te bevrijden. De ontpootte mug die ik na de eerste poging tussen mijn vingers had kon zo in een Roald Dahl-verhaal voor volwassenen; een donkergrijs bolletje met gigantische vleugels die hij nooit meer in de lucht zou krijgen, topzwaar.
Het werd een verse, dikke lik verf voor de overige vastgekleefde beesten. Heel snel en met mijn ogen dicht. Ik zeg nog altijd even sorry tegen de bobbeltjes in het wit, de nummers 218 tot en met 221.

Laura is dichter. Haar debuut Bodemdrang verschijnt binnenkort bij uitgeverij Podium. Haar column zal tweewekelijks verschijnen. Fotografe Lieke Romeijn verzorgt het beeld.

Mail

Laura van der Haar is archeoloog en schrijver.

We willen je iets vertellen. Hard//hoofd is al bijna tien jaar een vrijhaven voor jonge en experimentele kunst, journalistiek en literatuur. Een walhalla voor hemelbestormers en constructieve twijfelaars, een speeltuin voor talentvolle dromers en ontheemde jonge honden. Elke dag verschijnen op onze site eigenzinnige artikelen, verhalen, poëzie, kunst, fotografie en illustraties van onze jonge makers. Én onze site is helemaal gratis.

Hoe graag we ook zouden willen; zonder jou kunnen we dit niet blijven doen. We hebben namelijk te weinig inkomsten om dit vol te houden. Met jouw hulp kunnen we de journalistiek, kunst en literatuur van de toekomst mogelijk blijven maken, en zelfs versterken.

Als je ons steunt, dan maken wij jou meteen kunstverzamelaar door je speciaal geselecteerde kunstwerken toe te sturen. Verzamel kunst en help je favoriete tijdschrift het volgende decennium door. We zullen je eeuwig dankbaar zijn. Draag Hard//hoofd een warm hart toe.

Word kunstverzamelaar
het laatste
10 jaar HH

10 jaar HH

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor verbeelding en verhalen. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Het bestaan van zo’n plek is niet vanzelfsprekend. Sluit je daarom bij ons aan. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een... Lees meer

Tip: Kijk slechte televisie

Kijk slechte televisie

'Ik heb afleveringen van The Real Housewives waar Shakespeares beste stukken niet aan kunnen tippen.' Lees meer

 Kamikazeplastics

Kamikazeplastics

Immuuncellen die de minuscule deeltjes onschadelijk proberen te maken, bekopen dat vervolgens met hun eigen leven. Lees meer

Alles vijf sterren: DEZE SERIE IS GEWOON ZO GOED

Het voert te ver om het hele verhaal uit te leggen

Deze week worden we blij van stekjes, een queer Lees meer

Over wulken en burgemeesters 2

Over wulken en burgemeesters

'Een huis is een constructie, maar een huis is ook een gevoel dat gedeeld wordt. Er blijven sporen achter wanneer bewoners sterven. Een huis verandert terwijl het blijft staan.' Lees meer

We laten ons niet sussen 1

We laten ons niet sussen

Twee weken geleden onthaalden politici en de media 2500 protesterende boeren met open armen op het Malieveld. De 35.000 klimaatstakers en de bezorgde burgers van Extinction Rebellion konden rekenen op een stuk minder steun. Wat is er nodig om de urgentie van de klimaatcrisis echt te laten voelen?, vraagt Jarmo Berkhout zich af. De legers... Lees meer

Tip: Leer een ambacht

Leer een ambacht

Nora van Arkel ging spontaan een dag in de leer bij een Berlijnse Meisterbacker. Daar leerde ze minder te denken en meer te doen. Een tip om eens te vragen of iemand je een ambacht wil leren. Lees meer

 Staakt-het-boeren

Staakt-het-boeren

Duizenden boeren toogden naar het Malieveld met hooivork en tractor. Lees meer

Column: September Blues

September Blues

De maand september is weer voorbij en dat betekent voor Trudy afscheid nemen en opnieuw beginnen. Van haar zomerhuisje op het platteland keert ze terug naar het leven in de stad. Lees meer

Filmtrialoog: Manta Ray

Manta Ray

Redacteuren Eva van den Boogaard, Mat Hoogenboom en Oscar Spaans bezochten de bioscoop om het speelfilmdebuut van de Thaise regisseur Phuttiphong Aroonpheng te zien. Het werd een magische ervaring: Manta Ray bleek een even eenvoudige als betoverende vertelling over een voor dood achtergelaten man die door een visser uit de mangrove wordt gered. Mat: Wat... Lees meer

Hard//talk: Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

Bij gelijke geschiktheid tellen kwaliteit en capaciteit net zo goed

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In tegenstelling tot Ella Kuijpers ziet Gatool Katawazi er wél het belang van in om voorkeur te geven aan de sollicitant die de diversiteit binnen een organisatie versterkt. Afgelopen zomer schreef Ella Kuijpers een Hard//talk waarin zij pleit tegen positieve discriminatie in sollicitatieprocedures. Juist... Lees meer

Inclusiviteit

Echte inclusiviteit is nog ver weg

Het debat over diversiteit en inclusiviteit in de culturele sector gaat niet ver genoeg. Lees meer

Tip: Geef het voordeel van de twijfel

Geef het voordeel van de twijfel

Redacteur Else Boer schippert tussen cynisme en naïviteit. 'Om naïviteit te vermijden, besloot ik dat cynisme een adequate reactie op de wereld was. Maar het continu bevragen van mensen en hun beweegredenen is vermoeiend.' Lees meer

Alles vijf sterren: 14

Geen douche, geen geloof, geen adem

Deze week worden we blij van een zeiltripje naar het Markermeer, een serie over verkeerd geplaatste bewijslast, en een dansvoorstelling van Arnhemse meisjes. Lees meer

Hard//talk: Greta Thunbergs requiem voor een droom

Greta Thunbergs requiem voor een droom

Thunberg deinst er niet voor terug een onderdeel te worden van haar eigen verhaal. Lees meer

Automatische concepten 26

Over de column (niets dan goeds?)

Iduna schrijft al jaren columns voor Hard//hoofd en vraagt zich af: hoe komt het toch dat ze ergens alsnog verwarde gevoelens heeft bij het fenomeen 'column'? Een overpeinzing die terugvoert naar Iduna's jaren op de universiteit en de twijfel over de plek die ze in mag nemen in de wereld. Lees meer

Het verlies van succes 2

Het verlies van succes

In een tijd waarin het steeds noodzakelijker lijkt te worden om prestaties te etaleren, denkt Mare Groen na over het systeem achter onze opvattingen aangaande succes dan wel mislukking. Ik lig nog steeds op bed en ben de hele dag niet buiten geweest. Het is 20.00 uur. Ik heb afgesproken om naar de film te... Lees meer

Tip: Durf hardop te dromen

Durf hardop te dromen

Rose Doolan vertrok jaren geleden naar San Francisco, met wilde plannen en weinig budget. Lees meer

 De blinddoek komt af

De blinddoek komt af

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgenomen. Lees meer

Column: Mammie

Mammie

'Arme mammie, sorry mammie!', hoort Trudy in de wachtkamer van het ziekenhuis. De irritatie die dit oproept komt vanuit een nooit gedichte kloof in het verleden. En dat heeft alles met het woord 'mammie' te maken. Lees meer

De geruchten zijn waar. Lees Hard//hoofd nu ook op papier!

Bestel op tijd je eigen exemplaar van de eerste editie, met als thema: ‘Ik’. We hebben drie covers ontworpen. Kies je favoriet.

Bestellen