Wat moet je echt doen, lezen, beluisteren of zien? Om je te helpen geven leden van de Hard//hoofd-redactie iedere week antwoord op één simpele vraag: 'wat maakt je blij?'.
99 Luftballons: Kriegsminister gibt 's nicht mehr
✩✩✩✩✩
Daan Steinebach
Om de een of andere reden krijg ik de laatste tijd Nena’s jaren-tachtig-klassieker 99 Luftballons niet uit mijn hoofd. Dat is niet de eerste keer: ik weet dat ik hem ooit, lang lang geleden op mijn eerste mp3-speler heb gezet – een groot bezit met 256 MB – maar dat kan niet met de tekst van doen hebben gehad, want Duits sprak ik niet. Wat ik begreep was de titel (maar verkeerd: Luftballons zijn niet die met een mandje, dat zijn Heißluftballons), en dat magische zinnetje uit het laatste couplet: Kriegsminister gibt ’s nicht mehr. Stel je voor er komt oorlog en niemand gaat er naar toe.
Nu het lied zich weer een weg mijn bewustzijn in heeft gebaand, en ik het Duits begrijp, zie ik pas hoe goed het echt is – vooral de tekst, al is die jaren-tachtig-sound ook helemaal niet verkeerd. De ongrijpbare tekst, het Duits en het vreselijk Duitse eraan, de persoonlijke, lichte toon over het enorme en zware thema. En dat kleine beetje hoop aan het eind: geen oorlogsministers meer, een wereld die in Trümmern ligt, maar nog één ballon: Denk’ an dich und lass’ ihn fliegen.'
Warsan Shire: Zachtjes in je oor fluisterend
✩✩✩✩✩
Yentl van Stokkum
'Beyonces album Lemonade was behalve een groot cadeau voor de muziekwereld, popcultuur, en de roddelbladen mijn eerste kennismaking met Warsan Shire, een dichter die absoluut vijf sterren verdient. Warsan Shire schrijft zintuiglijke, zachte, gevaarlijke teksten. Ze kan schijnbaar moeiteloos de balans houden tussen het uiterst persoonlijke, narratieve en het universele, geëngageerde. Het is bijzonder om haar poëzie te lezen, maar nog mooier is het om in geluidsopnames naar haar stem te luisteren die op een krachtige manier in je oor fluistert en blijft nagalmen als je niet kunt slapen. Hoe kan het ook anders met gedichten als For women who are difficult to love en Home. Warsan Shire geeft een stem aan mensen die je misschien minder snel in de poëzie hoort. Ze weet wat angst is en wat pijn, maar is een van die uitzonderlijke dichters die ervoor zorgen dat we weten dat ook het meest gruwelijke vreemd en prachtig is.'
It Won't Be Long Now, Comrades!: Geen sovjetnostalgie
✩✩✩✩✩
Sarah van Binsbergen
'Deze week is het honderd jaar geleden dat de Oktoberrevolutie begon. Een dubieuze verjaardag, want wat moeten we precies vieren? Een gefaalde poging om de maatschappij anders in te richten? Dictators, terreur, armoede en onderdrukking? De tentoonstelling It Won’t Be Long Now, Comrades!, nog tot zondag te zien bij Framer Framed in Amsterdam kiest een andere invalshoek. Jonge curatoren Katia Krupennikova en Inga Lāce willen met de tentoonstelling laten zien dat er met de terechte focus op het veroordelen van de totalitaire regimes die uit de revolutie voortkwamen ook iets vergeten wordt, namelijk dat ook oproepen tot zelforganisatie, verzet en allerlei emancipatiebewegingen uit datzelfde revolutionaire denken zijn voortgekomen. Dertien deelnemende kunstenaars uit postcommunistische landen belichten in hun werk de continuïteit tussen revoluties uit het heden en verleden. Dat levert geen naïeve Sovjetnostalgie op, maar een soms lichtvoetige, soms loodzware lofzang op sociale verandering, hoe klein en onzichtbaar en soms vergeten ook. Een welkome herinnering, in de week waarin we ook een andere dubieuze verjaardag vieren, de eerste van Trump.'